بیماری آرتروز گردن یکی از رایج ترین بیماری های التهاب مفاصل است. این عارضه باعث فرسایش مفاصل بین مهره ای گردن و یا ساییدگی آن ها می شود. درمان این عارضه با توجه به نوع بیماری و علائم آن به شیوه های مختلفی انجام می گیرد. در این مطلب سعی داریم تا با موضوع آرتروز گردن بیشتر آشنا شویم.
کلینیک جامع تخصصی فوق تخصصی ارتوپدی با داشتن بهترین متخصصین ارتوپدی در تهران کوتاه ترین و مطمئن ترین مسیر درمان را پیش پای شما خواهند گذاشت. شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی و ارتباط با پزشک و بیان سوالات ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام و کانال تلگرامی ما شوید و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.
فهرست مطالب
آرتروز گردن چیست ؟
گردن یکی از اعضای مهم بدن ماست و وظیفه پایدار ساختن و چرخاندن سر را بر عهده دارد. همین قابلیت انعطاف پذیری گردن، آن را آسیب پذیر می سازد. آرتروز گردن که استئوآرتریت گردن نیز نامیده می شود؛ یک عارضه ای است که در طی آن، مفاصل ، مهره ها و دیسک، به تدریج تحلیل می روند و موجب ایجاد درد و ناراحتی در فرد می گردد.
این بیماری می تواند در اثر خم و راست شدن های طولانی و یا عوامل دیگری مانند فرایند طبیعی فرسایش بدن در اثر پیر شدن به وجود آید. با افزایش سن، دیسک های ستون فقرات گردن فرسوده شده، مایعات خود را از دست داده و خشک می شوند. آرتروز گردن معمولا در افراد میانسال و سال خورده به وجود می آید. براساس آخرین تحقیقات انجام شده، مردان نسبت به زنان بیشتر دچار عارضه ی آرتروز گردن می شوند.
متخصص آرتروز گردن
آرتروز گردن ناشی از فرسودگی مفاصل و دیسکهای گردن میتواند علائمی مانند درد و محدودیت حرکتی ایجاد کند. در چنین شرایطی مراجعه به متخصص که معمولاً شامل پزشکان متخصص ارتوپدی و نورولوژیستها میشوند، اهمیت ویژهای دارد. این متخصصان با بررسی دقیق علائم بیماری، انجام معاینات فیزیکی و استفاده از روشهای تصویربرداری پیشرفته مانند MRI یا سیتیاسکن به تشخیص دقیق بیماری کمک میکنند. آنها با در نظر گرفتن شدت علائم و وضعیت خاص هر بیمار، درمانهای متنوعی را پیشنهاد میدهند که ممکن است شامل فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و بهبود انعطافپذیری، داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد و التهاب و در مواردی تزریقات موضعی برای تسکین دردهای شدید باشد. این رویکردهای درمانی با هدف کاهش درد و بهبود عملکرد و کیفیت زندگی بیماران انجام میشود.
دلایل و علل بروز آرتروز گردن
عوامل متعددی وجود دارد که می تواند با این عارضه ارتباط داشته باشد. این عوامل باید در بیمار به دقت مورد ارزیابی قرار گیرند. مهم ترین و شایع ترین دلایلی که باعث بروز آرتروز گردن می شوند؛ عبارتند از:
● افزایش سن ( معمولا بالاتر از 40 سال )
● آسیب های گردن
● داشتن اضافه وزن و عدم فعالیت
● عوامل ژنتیکی و ارثی مانند سابقه ابتلا به اسپوندیلوز گردنی در خانواده
● انجام فعالیت هایی که فشار زیادی به گردن وارد میکنند مانند بلند کردن اشیاء سنگین
● نگه داشتن گردن در حالتی نامناسب به مدت طولانی
● فشار مکرر به گردن با تکرار حرکات یکسان در طول روز
● استعمال دخانیات
● سابقه مصدومیت یا آسیب دیدگی در ناحیه گردن (مانند آسیب شلاقی گردن)
● وضعیت نادرست بدن در هنگام نشستن، ایستادن یا راه رفتن
● ضعف یا کشیدگی عضلات
● خشکی و سفتی ستون فقرات گردنی
● عدم تعادل در قدرت عضلات
● بلند کردن اجسام به شیوه نادرست
علائم آرتروز گردن
آرتروز گردن معمولاً با علائم زیر همراه است که با شناخت آن ها می توان با مراجعه به بهترین متخصص ارتوپدی به درمان هرچه زودتر آن کمک کرد :
● گرفتگی و درد گردن
● خشک شدن و سفتی گردن
● سر درد و سرگیجه که منشا آن ها در گردن است.
● ناتوانی در چرخاندن و حرکت سر
● درد در شانه و بازو ها
● کاهش قدرت عضلانی بدن
● کم شدن حس
● اسپاسم ( گرفتگی ) عضلانی
● احساس درد به صورت تیر کشنده در ناحیه شانه و انگشتان
● احساس یا صدای ساییدگی به هنگام چرخاندن گردن
فردی که دچار عارضه آرتروز گردن باشد؛ ممکن است تمام این علائم یا تنها چند مورد را تجربه کند، علائم آرتروز با استراحت بهبود پیدا می کنند. این علائم در اوایل و اواخر روز بیش ترین شدت را دارند.
تشخیص آرتروز گردن
تشخیص آرتروز گردن یک فرایند چندمرحلهای است که با مشاهده علائم بیماری آغاز میشود. بیمار در صورت مواجهه با علائمی مانند درد گردن، سفتی و محدودیت در حرکت باید بدون درنگ به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کند. پزشک در این مرحله با بررسی سوابق پزشکی بیمار و انجام یک معاینه دقیق فیزیکی به ارزیابی وضعیت سلامت فرد میپردازد. روشهای تشخیص این عارضه شامل موارد زیر میباشند:
معاینه فیزیکی: پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و انجام معاینه فیزیکی، علائم و نشانههای بالقوه این مشکل را ارزیابی میکند. این شامل بررسی میزان درد، حدود حرکتی گردن و بررسی نشانههای فشار بر روی اعصاب میشود. اهمیت معاینه فیزیکی در شناسایی علائم اولیه و پیشگیری از پیشرفت بیماری بسیار حائز اهمیت است.
تصویربرداری: تصاویر رادیولوژیکی مانند رادیوگرافی (X-Ray)، سیتی اسکن (CT Scan) و تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) میتوانند به شناسایی تغییرات مربوط به آرتروز مانند فرسایش مفاصل، تغییرات در دیسکها و وجود استخوانهای اضافی کمک کنند. این روشهای پیشرفته تصویربرداری امکان ارزیابی دقیقتر ساختارهای ستون فقرات و شناسایی مشکلات احتمالی را فراهم میآورند.
آزمایشهای عملکردی اعصاب: آزمایشهای الکترودیاگنوستیک مانند الکترومیوگرافی (EMG) و سرعت هدایت عصبی (NCV) میتوانند به تشخیص آسیبهای اعصاب ناشی از این عارضه کمک کنند. این آزمایشات به ارزیابی عملکرد اعصاب و شناسایی مشکلاتی که ممکن است بر روی اعصاب فشار وارد کنند، کمک میکنند.
آزمایشات خونی: گرچه آزمایشات خونی معمولاً برای تشخیص مستقیم این عارضه استفاده نمیشوند، اما میتوانند برای رد کردن دیگر شرایط پزشکی که علائم مشابهی دارند، مفید باشند. این آزمایشات به خصوص در مواردی که تشخیص بیماری دشوار است، ارزشمند هستند.
بررسی سابقه بیماری: بررسی دقیق سابقه پزشکی و خانوادگی فرد گاهی اوقات میتواند به تشخیص کمک کند، به خصوص اگر سابقه ابتلا به آرتروز در خانواده وجود داشته باشد. درک اینکه آرتروز میتواند عامل ژنتیکی داشته باشد، به پزشکان کمک میکند تا استراتژیهای درمانی مناسبتری را اتخاذ کنند.
این روشها به همراه ارزیابی کلی سلامتی و علائم بیمار به پزشک کمک میکنند تا تشخیص دقیقی از وضعیت فرسودگی مفاصل گردنی ارائه دهد. در نهایت برای مقابله با این مشکل لازم است از یک استراتژی همهجانبه استفاده شود که شامل شناسایی دقیق بیماری، اعمال روشهای درمانی مؤثر و پیشگیرانه برای جلوگیری از تشدید این عارضه میباشد. همکاری بین بیمار و تیم درمانی در این فرایند اهمیت زیادی دارد تا اطمینان حاصل شود که بهترین استراتژیهای درمانی برای هر فرد اعمال میشود.
اسپوندیلوز آرتروز گردن
اسپوندیلوز آرتروز گردن و آرتروز گردن دو مفهوم مرتبط اما کمی متفاوت هستند. آرتروز به طور کلی به فرسودگی و تخریب مفاصل و دیسکهای بین مهرههای گردنی اشاره دارد که میتواند به دلایل مختلفی از جمله پیری، آسیبدیدگی یا بیماریهای خودایمنی رخ دهد. در حالی که اسپوندیلوز یکی از انواع خاص مربوط به این عارضه است که بیشتر به فرسایش طبیعی و تغییرات ناشی از پیری در مهرههای گردن اشاره دارد. اسپوندیلوز معمولاً به تحلیل رفتن دیسکها، رشد استخوانهای اضافی (استئوفیتها) و سفتی در مفاصل گردن منجر میشود. بنابراین در حالی که هر دو شرایط به مشکلات مرتبط با ستون فقرات گردنی اشاره دارند، اسپوندیلوز نوعی خاص از این عارضه است که بیشتر به علت پیری رخ میدهد.
در مواردی که اسپوندیلوز پیشرفت کند، ممکن است به اعصاب گردن فشار آورده و باعث علائمی مانند بیحسی یا ضعف در دستها و بازوها شود. درمان اسپوندیلوز معمولاً شامل روشهایی مانند فیزیوتراپی، استفاده از داروهای ضد درد و التهاب و جراحی در موارد شدیدتر میشود. در ادامه درباره علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان و نکات مراقبتی بیشتر توضیح خواهیم داد.
- اسپوندیلوز گردنی که گاهی تحت عنوان استئوآرتریت ستون فقرات نیز شناخته میشود، به فرسایش معمول و طبیعی مهرههای گردن اشاره دارد و معمولاً به دلیل بالا رفتن سن ایجاد میشود. این فرآیند تدریجی که ممکن است سالها طول بکشد، منجر به تحلیل رفتن دیسکهای بین مهرهای و رشد استخوانهای اضافی یا استئوفیتها میشود.
- علائم اسپوندیلوز شامل درد و سفتی در ناحیه گردن، کاهش دامنه حرکتی و گاهی اوقات صداهای کلیک یا ترکیدگی هنگام حرکت گردن است. فشار بر روی اعصاب در موارد پیشرفتهتر میتواند منجر به بیحسی، ضعف یا درد در دستها، بازوها و حتی پاها شود. همچنین در برخی افراد ممکن است سردردهای مکرر و مشکلات تعادلی نیز رخ دهد.
- پزشکان برای تشخیص اسپوندیلوز از ترکیبی از معاینه فیزیکی، تصویربرداری مانند ام آر آی و سی تی اسکن و گاهی آزمایشهای عملکردی اعصاب استفاده میکنند. این روشها به شناسایی میزان فرسایش، تغییرات استخوانی و تأثیر بر اعصاب کمک میکنند.
- درمان اسپوندیلوز معمولاً با هدف کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی انجام میشود. فیزیوتراپی که شامل تمرینات کششی و تقویتی برای بهبود انعطافپذیری و قدرت عضلات گردن است، یکی از مؤثرترین روشهای درمانی است. استفاده از داروهای ضدالتهاب و مسکنها نیز میتواند در کاهش علائم نقش مؤثری داشته باشد. جراحی ممکن است در موارد شدیدتر که درمانهای غیرجراحی مؤثر نباشند، توصیه شود.
- اقدامات پیشگیرانه مانند حفظ وزن سالم، انجام ورزشهای منظم، بهرهگیری از صندلیها و بالشهای طراحیشده به شکل ارگونومیک و ایجاد تغییرات در سبک زندگی همچنین میتواند در کاهش ریسک پیشرفت بیماری موثر باشد. علاوه بر این مدیریت استرس و تکنیکهای آرامسازی نیز میتوانند به کاهش تنش عضلانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.
چه موقع آرتروز گردن نیاز به جراحی دارد؟
این عارضه در بسیاری از موارد با تحلیل رفتن و فرسودگی مفاصل و دیسکهای گردنی مربوط قابل مدیریت با روشهای غیرجراحی است. این درمانها شامل مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن، انجام فیزیوتراپی برای بهبود حرکت و کاهش درد و ایجاد تغییر در سبک زندگی مانند تمرینات ورزشی منظم و حفظ وزن سالم میباشند. این اقدامات میتوانند به بهبود عملکرد و کاهش ناراحتیهای ناشی از آرتروز کمک کنند. با این حال جراحی ممکن است در برخی موارد خاص به عنوان یک گزینه ضروری در نظر گرفته شود.
- شدت و مداومت درد: یکی از عوامل اصلی که میتواند منجر به توصیه جراحی شود، شدت و مداومت درد ناشی از فرسودگی مفاصل گردنی است. اگر درد به قدری شدید باشد که فعالیتهای روزمره را مختل میکند و به درمانهای غیرجراحی مانند داروهای مسکن و فیزیوتراپی پاسخ ندهد، جراحی ممکن است به عنوان یک گزینه درمانی مطرح شود. هدف از جراحی در این موارد، کاهش درد و بهبود عملکرد فرد است.
- فشار بر روی اعصاب: در صورتی که فشار بر اعصاب گردن منجر به علائم جدی مانند ضعف عضلانی، بیحسی یا اختلالات عملکردی مثل مشکلات کنترل مثانه و روده شود، جراحی به منظور کاهش فشار بر اعصاب و بهبود عملکرد ضروری تلقی میشود. جراحی در این موارد میتواند به کاهش فشار وارده بر روی اعصاب و بهبود علائم کمک کند.
- بیثباتی یا تغییر شکل ستون فقرات: وجود بیثباتی یا تغییر شکل شدید در ستون فقرات گردنی نیز میتواند نیاز به جراحی را افزایش دهد، به خصوص اگر این تغییرات شدید باشند و به سایر بخشهای بدن آسیب برسانند. جراحی ممکن است در این موارد به تثبیت ستون فقرات و جلوگیری از آسیبهای بیشتر کمک کند.
تصمیم گیری برای جراحی باید با دقت و پس از مشورت با متخصصان و بررسی تمام گزینهها انجام شود. هدف از هر روش درمانی، بهبود کیفیت زندگی و کاهش مشکلات ناشی از این عارضه است. هدف از جراحی، کاهش درد، بهبود عملکرد و تثبیت ستون فقرات است. تصمیم به جراحی باید پس از مشورت دقیق با متخصصان و بررسی تمام گزینههای درمانی اتخاذ شود. همچنین بیماران باید از مزایا و خطرات احتمالی جراحی آگاه باشند تا بتوانند تصمیمی آگاهانه بگیرند.
درمان آرتروز گردن
درمان های آرتروز گردن بر تسکین یا درمان درد گردن و کاهش احتمال آسیب دیدگی دائمی متمرکز می شوند. اگر این بیماری، توسط بهترین متخصص ارتوپد، به موقع تشخیص داده شود درمان های اولیه و غیرجراحی بسیار مناسب هستند. اما اگر شدت عارضه زیاد بوده و درمان دارویی موثر نباشد؛ باید عمل جراحی صورت گیرد.
همان گونه که گفته شد اگر عارضه آرتروز گردن به موقع شناسایی گردد، روش های غیر جراحی معمولاً بسیار کارآمد هستند. در ادامه این روش های درمان را مطرح کرده ایم :
● استراحت : هنگامی که علائم آرتروز شدید می شوند، استراحت کنید. گاهی اوقات محدود کردن حرکات گردن برای مدت کوتاهی، برای مثال به مدت یک تا دو روز، برای کم نمودن التهاب و از میان بردن درد کافی است. البته عدم فعالیت طولانی مدت نیز منجر به دردناک شدن مفاصل میشود.
● سرما یا گرما درمانی : برخی از افراد از یخ، برخی دیگر با گرما ( دوش گرم و یا حوله گرم) برای تسکین درد گردن استفاده می کنند .
● بریس یا گردنبند طبی : استفاده از بریس یا گردنبند طبی (به مدت یک هفته) علائم آرتروز گردن را تسکین می دهد. اما استفاده طولانی مدت از آن موجب ضعیف شدن عضلات ستون مهره ها می گردد.
● ماساژ : انجام ماساژ می تواند کاهش درد در فرد مبتلا به آرتروز گردن را به همراه داشته باشد. اما توجه داشته باشید که باید توسط متخصص فیزیوتراپی صورت بگیرد.
● طب سوزنی : انجام طب سوزنی توسط فرد متخصص می تواند باعث کاهش در و التهاب در ناحیه گردن گردد.
● دارو ها : پزشک ارتوپدی با توجه به شدت بیماری، میتواند برای کاهش درد داروهای ضد التهاب مانند پروفن و ناپروکسن و هم چنین داروهای شل کننده عضلات مانند سیکلوبنزاپرین یا کاریزوپرودول را تجویز نماید.
شما می توانید با مراجعه به کلینیک ارتوپدی ، درمان مناسب با عارضه آرتروز گردن خود را تحت نظارت بهترین متخصصین ارتوپد در تهران انجام دهید.
کلینیک جامع تخصصی فوق تخصصی ارتوپدی با داشتن بهترین متخصصین ارتوپدی در تهران کوتاه ترین و مطمئن ترین مسیر درمان را پیش پای شما خواهند گذاشت.
سخن پایانی
در پایان این مقاله از شما دعوت میکنیم که برای مدیریت و درمان استئوآرتریت گردنی خود به متخصص معتمد ما مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که هر گامی که در جهت درمان و مراقبت از سلامتی خود برمیدارید، نه تنها به کاهش درد و ناراحتی کمک میکند، بلکه به شما امکان میدهد تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب اسپوندیلوز آرتروز گردن میتواند مانع از پیشرفت بیماری شده و به شما اجازه دهد تا فعالیتهای روزمره خود را بدون محدودیت و درد انجام دهید. ما در اینجا هستیم تا شما را با ارائه بهترین مشاورهها و درمانهای موجود در این مسیر همراهی کنیم. اطمینان داشته باشید که با مراجعه به متخصصان ماهر و با تجربه در بهترین دستها قرار خواهید گرفت. به خودتان اهمیت دهید و برای سلامتی خود ارزش قائل شوید. ما منتظر شما هستیم تا با راهنمایی و پشتیبانی به شما کمک کنیم تا گامهای محکمی در مسیر بهبودی بردارید.
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو