تا به امروز، گرفتگی عضلات پشت کتف موضوعی است که به دلیل شیوع آن و تأثیرات منفی که بر روی کیفیت زندگی افراد دارد، موردتوجه متخصصین بهداشت و دکتر درد عضلانی قرار گرفته است.
این وضعیت معمولاً باعث تنش و درد در منطقه عقب کتف می‌شود و ممکن است در فعالیت‌های روزانه افراد تأثیر منفی داشته باشد. درک علل گرفتگی در عضلات پشت کتف و انواع مختلف آن، از جمله اسپاسم عضلانی پشت کتف ناشی از تنش عصبی، تغییرات در عملکرد مغز و اعصاب، تنش‌های حسی، ناتوانی عضلاتی و تناوب نادرست حرکات، اهمیت بسیاری دارد.
علائم گرفتگی عضلات پشت کتف
علائم گرفتگی در عضلات پشت کتف ممکن است به‌واسطه مشکلات مختلفی ایجاد شود و نمایانگر وضعیت‌های مختلفی باشد. در زیر برخی از علائم معمولی گرفتگی در ماهیچه‌های عقب کتف را می‌توانید بیابید:
درد
درد ممکن است یکی از نشانه‌های اصلی گرفتگی در ماهیچه‌های عقب کتف باشد. این درد می‌تواند محدود به منطقه پشت کتف باشد یا به مناطق مجاور نیز گسترش یابد.
تنش و احساس خشکی در عضلات
احساس تنش یا استفاده اضافی از ماهیچه عقب کتف می‌تواند نشانه گرفتگی باشد. همچنین احساس خشکی، سفتی یا فشار در عضلات نیز معمول است.
محدودیت حرکت
در برخی موارد، گرفتگی عضلات می‌تواند باعث محدودیت در حرکت‌های خارج کتف شود. به طور معمول، محدودیت حرکت در اثر درد یا تنش عضلاتی رخ می‌دهد.
تورم یا التهاب
در برخی موارد، منطقه گرفتگی ممکن است تورم یا التهاب نشان دهد. این ممکن است همراه با قرمزی، گرمی، یا تغییر در دمای پوست منطقه مشکل باشد.
ضعف عضلات
گرفتگی عضلات می‌تواند به طور موقت باعث ضعف عضلات شود. این ضعف ممکن است با مشکلات در انجام وظایف روزمره مرتبط باشد.
تغییر در الگوی حرکت
به دلیل درد یا محدودیت حرکت، ممکن است الگوی حرکتی شما تغییر کند. این می‌تواند منجر به ایجاد تنش در مناطق دیگر بدن شود.
علائم عصبی
در برخی موارد، گرفتگی عضلات می‌تواند به علائم عصبی همراه باشد، مانند احساس تحریک عصبی یا سوزش.
اسپاسم عضلانی کتف چیست؟
اسپاسم عضلانی کتف یک وضعیت نامطلوب در عضلات کتف است که با تنش و انقباض غیرارادی و متعدد در عضلات منطقه کتف همراه است. این وضعیت می‌تواند باعث محدودیت حرکت، درد، تنگی و ناراحتی در منطقه کتف شود.
علل دقیق گرفتگی عضلات پشت کتف هنوز به طور کامل مشخص نشده‌اند و ممکن است ترکیبی از عوامل مختلف باشند. در ادامه مطلب تعدادی از فرضیه‌ها و عواملی که می‌توانند در بروز گرفتگی در ماهیچه بیرون کتف نقش داشته باشند، آورده شده‌اند.
تنش عصبی به وضعیتی اشاره دارد که در آن عصب‌ها به طور غیرعادی تحریک شده و سیگنال‌های الکتریکی از آنها به طور مفرط یا نادرست ارسال می‌شود. این موضوع می‌تواند به تغییرات در عملکرد عضلات، حس و حرکت‌ها منجر شود. تنش عصبی به طور معمول باعث ایجاد احساس درد، تنگی، تغییرات در تعاملات عصبی – عضلانی و به‌طورکلی عوارضی از این نوع می‌شود.
علل تنش عصبی می‌تواند به عوامل مختلفی برگردد:
استرس و اضطراب
استرس و اضطراب می‌توانند به طور مستقیم روی سیستم عصبی تأثیر بگذارند و منجر به تحریک غیرمعمول عصب‌ها شوند.
آسیب عصبی
آسیب یا فشار بر روی عصب‌ها می‌تواند باعث ایجاد تحریکات غیرطبیعی در آنها شده و تنش عصبی ایجاد کند.
التهاب
التهاب در مناطق نزدیک به عصب‌ها می‌تواند منجر به ایجاد تحریک غیرطبیعی در آنها شده و تنش عصبی ایجاد کند.
فشار عصبی
فشار فیزیکی بر روی عصب‌ها به دلیل عوامل مانند تنش عضلانی، تورم می‌تواند باعث تحریک و تنش عصبی شود.
عوارض اختلالات عصبی
برخی اختلالات عصبی می‌توانند منجر به تحریک غیرطبیعی و تنش عصبی شوند.
عوامل الکتروفیزیولوژیکی
تغییرات در فعالیت الکتریکی عصب‌ها و عضلات می‌تواند به ایجاد تنش عصبی منجر شوند.
تنش عصبی ممکن است به‌عنوان یکی از عوامل ایجادکننده گرفتگی عضلات در خارج کتف عمل کند. در واقع، تحریک نادرست و مفرط عصبی می‌تواند به تنش و انقباضات غیرارادی در عضلات منجر شود. این تنش‌ها می‌توانند در طول زمان تجمع یابند و به تنش عضلانی مزمن منجر شوند که باعث محدودیت حرکت، درد و عوارض دیگر می‌شود.
اسپاسم عضلانی در کتف چپ
اختلالات اسکلتی می‌توانند به‌عنوان عوامل مؤثر در ایجاد اسپاسم عضلانی در کتف چپ نقش داشته باشند. این اختلالات معمولاً باعث تغییرات در تعادل و تعامل میان عضلات و اسکلت می‌شوند و در نهایت می‌توانند منجر به انقباضات ناخواسته و تنش‌های عضلانی در منطقه کتف چپ شوند. در زیر، تعدادی از علل اختلالات اسکلتی که ممکن است منجر به گرفتگی عضلات در خارج کتف چپ شوند، آورده شده‌اند:
عدم تعادل عضلاتی
عضلاتی که در اطراف کتف چپ قرار دارند، باید به طور تعادلی و هماهنگ کار کنند تا تعادل و ثبات کتف حفظ شود. اگر تعادل عضلاتی مختل شود، ممکن است عضلات به طور ناخواسته انقباض کنند و گرفتگی در ماهیچه بیرون کتف ایجاد شود.
وضعیت نشستن و ایستادن نادرست
وضعیت نشستن و ایستادن نادرست و تکراری می‌تواند باعث تنش‌ها و تغییرات در عضلات و اسکلت منطقه کتف چپ شود.
تغییرات در ناحیه گردن و کمر
هر تغییرات نادرست در ناحیه گردن و کمر می‌تواند به تغییرات در تعادل و توازن عضلات منطقه کتف چپ منجر شود.
ناتوانی عضلات پشت
ناتوانی در عضلات پشتی می‌تواند منجر به تغییرات در تعادل میان عضلات جلویی و پشتی کتف چپ شده و گرفتگی در ماهیچه بیرون کتف ایجاد کند.
اختلالات در قسمت گردن و کمر
اختلالاتی مانند فشارهای غیرعادی یا کمردرد ممکن است به تغییرات در عملکرد تمامی مناطق بالایی اسکلتی منجر شوند، از جمله کتف چپ.
ضعف عضلات تراپزیوس
عضله تراپزیوس یکی از عضلات مهم کتف است که در حفظ وضعیت و تعادل کتف نقش دارد. ضعف در این عضله می‌تواند باعث تغییرات در تعادل عضلاتی و ایجاد گرفتگی در ماهیچه بیرون کتف شود.
فشار فیزیکی ناحیه کتف
فشارهای فیزیکی زیاد به ناحیه کتف مانند حمل و جابه‌جایی بارهای سنگین، تحریک غیرطبیعی در عضلات را ایجاد کرده و گرفتگی عضلات بیرون کتف را به همراه دارد.
اسپاسم عضلانی در بین دو کتف
اسپاسم عضلانی بین دو کتف که به نام تراپزیوس اسپاسم نیز شناخته می‌شود، به وضعیتی اشاره دارد که عضله تراپزیوس (عضله‌ای که از پشت گردن تا کتف می‌رسد) به طور ناخواسته و شدید انقباض می‌کند. این انقباض ناشی از تحریک غیرمعمول یا نادرست عصب‌ها می‌شود که به علت تغییرات در عملکرد مغز و اعصاب ایجاد می‌شود.
تغییرات در عملکرد مغز و اعصاب می‌توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم از تحریک نورون‌ها (سلول‌های عصبی) و تغییر در ارسال سیگنال‌های الکتریکی ایجاد شده تا انقباضات ناخواسته در عضلات منطقه میان کتف‌ها (بین دو کتف) را ایجاد کنند. عوامل مختلفی می‌توانند منجر به این تغییرات در عملکرد مغز و اعصاب و گرفتگی در ماهیچه‌های بیرون کتف شوند:
اختلالات عصبی
هر نوع اختلال یا نقص در عملکرد نورون‌ها (سلول‌های عصبی) می‌تواند به تحریک غیرمعمول عصب‌ها منجر شده و انقباضات ناخواسته در عضلات تراپزیوس را ایجاد کند.
اختلالات در تنظیم حرکت
مغز و اعصاب در تنظیم حرکات مختلف بدن نقش دارند. اگر این تنظیمات به دلیل عوامل مختلفی اختلال کنند، انقباضات ناخواسته در عضلات ممکن است به وجود آید.
اختلالات در تعامل عصبی – عضلانی
نورون‌ها سیگنال‌های الکتریکی به عضلات ارسال می‌کنند تا آنها به انقباض بپردازند. اگر تعامل عصبی – عضلانی به دلیل تغییرات در عملکرد مغز و اعصاب اختلال کند، انقباضات ناخواسته در عضلات ایجاد می‌شوند.
اختلالات حسی
تغییرات در حس‌های بدن می‌توانند به تغییر در الگوی حرکتی و تنش‌های عضلانی منجر شوند.
فشارهای عصبی
فشار زیاد به عصب‌ها می‌توانند باعث تحریک ناهنجار شده و انقباضات ناخواسته در عضلات تراپزیوس را ایجاد کنند.
اسپاسم عضلانی پشت کتف
اختلالات حسی می‌توانند به یکی از عوامل مهم در ایجاد اسپاسم عضلانی در پشت کتف تبدیل شوند. حس‌های بدن، از جمله حس لامسه، حس درد، حس حرکت و تعادل، نقش مهمی در تنظیم و تعادل عضلاتی و حرکت‌های بدن دارند. اختلال در این حس‌ها می‌تواند منجر به تغییرات در الگوهای حرکتی و تنش‌های عضلانی شود و منجر به گرفتگی عضلات پشت کتف شود. در ادامه، توضیح داده می‌شود که چگونه اختلالات حسی ممکن است به ایجاد گرفتگی در ماهیچه‌های بیرون کتف منجر شوند:
حس درد نادرست
اختلال در حس درد می‌تواند باعث تغییر در الگوهای حرکتی شود تا از مناطق دردناک خود دوری کنید. این تغییرات ممکن است به انقباضات ناخواسته و گرفتگی عضلات در پشت کتف منجر شوند.
اختلالات تعادل و حرکت
اختلال در تعادل و حرکت می‌تواند تغییرات در الگوهای حرکتی ایجاد کند که در نتیجه انقباضات ماهیچه‌های بیرون کتف را تسهیل کند. عدم تعادل ممکن است باعث تغییر در وزن بدن و توازن عضلاتی شود.
حس لامسه نادرست
اختلالات در حس لامسه می‌توانند منجر به تنش‌های عضلانی بیشتر شود تا از احتمال ایجاد درد یا صدمه به ناحیه خارج کتف جلوگیری شود. این تنش‌ها می‌توانند گرفتگی در ماهیچه‌های خارج کتف را ایجاد کنند.
حس حرکت نادرست
اختلالات در حس حرکت می‌توانند به تغییرات در الگوهای حرکتی منجر شوند و تنش‌های عضلانی را تسهیل کنند.
اختلال دریافت اطلاعات حسی
اگر سیگنال‌های حسی از ناحیه پشت کتف به مغز به‌درستی انتقال نشوند یا دریافت اطلاعات اشتباهی از ناحیه موردنظر صورت گیرد، این می‌تواند به تغییرات در الگوهای حرکتی و تنش‌های عضلانی منجر شود.
درمان گرفتگی عضلانی پشت کتف
برای درمان گرفتگی عضلات پشت کتف، مهم است تا یک رویکرد جامع و مناسب اتخاذ کنید. درمان ممکن است شامل ترکیبی از روش‌های فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی، تغییر در روش‌های زندگی، و در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به درمان دارویی یا مشاوره پزشکی داشته باشد. در زیر، چندین روش درمانی برای گرفتگی عضلات در عقب کتف آورده شده است:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک راهکار اساسی در درمان گرفتگی عضلات پشت کتف است. فیزیوتراپی شامل تمرینات تقویتی، کشش عضلات، تکنیک‌های تخلیه عضلات، ماساژ و استفاده از دستگاه‌های تراپی می‌شود. فیزیوتراپی به‌عنوان یک روش غیرتهاجمی می‌تواند به بهبود تنش‌های عضلانی و اسپاسم کمک کند.
تمرینات تقویتی و کششی
تمریناتی که به تقویت عضلات پشتی کمک می‌کنند و همچنین تمرینات کششی که به تسهیل و افزایش انعطاف عضلات کمک می‌کنند، می‌توانند به بهبود گرفتگی عضلات در عقب کتف کمک کنند.
کنترل وضعیت نشستن و ایستادن
وضعیت نشستن و ایستادن در روزمره می‌تواند به کاهش تنش‌های عضلانی و گرفتگی عضلات پشت کتف کمک کند.
استراحت و تخلیه عضلات
استفاده از تکنیک‌های تخلیه عضلات مثل استراحت، ماساژ، استرچینگ و تمرینات تنفسی می‌تواند به کاهش اسپاسم عضلانی و تسکین درد کمک کند.
استفاده از پره‌ها و ماساژ
پره‌ها و وسایل مشابه می‌توانند به تخلیه عضلات کمک کنند و از گرفتگی عضلات پشت کتف جلوگیری کنند.
درمان دارویی
در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، یا داروهای ضد تشنجی را برای کنترل درد و تسکین اسپاسم عضلانی تجویز کند.
مشاوره روان‌شناختی و استرس
اگر استرس و تنش عصبی عامل ایجاد اسپاسم است، مشاوره روان‌شناختی و استرس می‌تواند به کاهش درد و تنش عصبی و ایجاد تعادل روحی – ذهنی کمک کند. مشاوره روان‌شناختی می‌تواند به شناسایی عوامل استرسی و یادگیری مهارت‌های مدیریت استرس کمک کند.
تغییر در روش‌های زندگی و کار
اگر فعالیت‌های تکراری و یکنواخت عامل گرفتگی عضلات پشت کتف هستند، تغییر در الگوی کاری و تغییرات در روش‌های انجام فعالیت‌ها می‌تواند به کاهش این مشکل کمک کند.
استفاده از کمپرس گرم و سرد
استفاده از کمپرس گرم یا سرد می‌تواند به کاهش درد و تسکین تنش‌های عضلانی کمک کند.
تزریقات
در موارد خاص، پزشک ممکن است داروی تزریقی مثل اسپری‌ها یا مواد ضدالتهابی موضعی به‌منظور کاهش درد و تسکین گرفتگی عضلات در پشت کتف تجویز کند.
تکنیک‌های تنفسی و آرامش
تکنیک‌های تنفس عمیق و آرامش می‌توانند به کاهش تنش‌های عضلانی و استرس کمک کنند. تنفس عمیق و صحیح می‌تواند به تسکین اسپاسم عضلانی کمک کند.
مراقبت
اهمیت مراقبت از جسم و اجتناب از فعالیت‌های تکراری یا شدید که می‌توانند تنش‌های عضلانی را افزایش دهند، بسیار مهم است. مراقبت از خواب، تغذیه مناسب، و تمرین منظم به بهبود کلیه وضعیت عضلانی – اسکلتی کمک می‌کند.
استفاده از افزونه‌های حمایتی
استفاده از افزونه‌های حمایتی مانند کرسی‌های اداری مناسب و پد‌های مخصوص می‌توانند به بهبود وضعیت نشستن و ایستادن کمک کنند.
درمان گرفتگی عضلات پشت کتف با داروهای گیاهی
چند دارو گیاهی که معمولاً در درمان گرفتگی عضلات پشت کتف مورداستفاده قرار می‌گیرند:
زنجبیل
زنجبیل خواص ضدالتهابی دارد و ممکن است در کاهش التهاب و تسکین دردهای عضلانی مفید باشد. می‌توانید زنجبیل را به‌صورت ترکیب‌های دم‌نوش یا به‌عنوان مکمل مصرف کنید.
آلوئه‌ور
آلوئه‌ورا خواص ضدالتهابی و خنثی‌کننده التهاب‌ها را داراست. ژل آلوئه‌ورا را می‌توان به طور موضعی بر روی ناحیه مورد درد استفاده کرد.
رزماری
رزماری خواص ضدالتهابی و تسکینی دارد. می‌توانید از روغن رزماری برای ماساژ و تسکین تنش‌های عضلانی استفاده کنید.
گیاهان آنتی التهابی
گیاهانی مانند کرچک، نعناع هندی، گل بابونه و گل ختمی دارای خواص ضدالتهابی و آرام‌بخشی هستند و ممکن است در کاهش درد و تنش‌های عضلانی کمک کنند.
سخن آخر
درک دقیق از علل و عوامل مختلف ایجاد گرفتگی عضلات پشت کتف اهمیت بسیاری دارد، زیرا با شناخت کامل این عوامل می‌توان راهکارهای مؤثرتری برای پیشگیری و درمان این وضعیت پیشنهاد داد.
ازآنجایی‌که داروهای گیاهی نیز ممکن است تداخل با داروهای دیگر داشته باشند، بنابراین مهم است که پزشک خود را در جریان قرار دهید که در حال استفاده از داروهای گیاهی هستید.
به‌عنوان یک نکته مهم، در درمان با داروهای گیاهی ممکن است زمان برده و نتایج برخی موارد نسبت به داروهای شیمیایی که عمدتاً توسط پزشک تجویز می‌شوند، کمتر بوده و نیاز به پیگیری و صبر دارد تااسپاسم عضلانی خارج کتف درمان شود. همچنین، همه افراد به طرز یکسان به داروهای گیاهی واکنش نشان نمی‌دهند، بنابراین ممکن است تجربه هر فرد متفاوت باشد.
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو