درد سیاتیک در بارداری، تغییرات هورمونی یا داشتن اضافه وزن

من دکتر فرزاد مریخ بیات متخصص جراحی استخوان و مفاصل ( ارتوپدی ) هستم، با توجه به خطرات و پیامدهای که ممکن است درد سیاتیک در بارداری برای مادارن باردار و همچنین نوزاد آن ها به وجود بیاورد وظیفه اخلاقی خود دانسته ام که در این زمینه در جهت کمک به مادارن سرزمینم  به نگارش این مقاله بپردازم، خواهشمندم درد سیاتیک را جدی بگیرد و این مقاله را با دقت بخوانید.

درد سیاتیک در بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی و یا افزایش وزن ممکن است ایجاد شود. مادران باردار بیشتر از افراد دیگر دردهای سیاتیک را تجربه می‌کنند که این امر ممکن است تأثیر منفی بر روی کیفیت زندگی آنها داشته باشد. معمولا مادران حامله بیشتر از افراد دیگر دردهای مربوط به سیاتیک را احساس می‌کنند، این امر چالش ها و مشکلاتی را در زندگی روزمره به وجود می آورد ولی در کل درد سیاتیک در بارداری نگران کننده نیست اما اگر فرد به همراه درد سیاتیک علائم جدی دیگری نیز داشت این‌جاست که بررسی‌های مورد نظر باید توسط دکتر برای رگ سیاتیک صورت پذیرد چرا که ممکن است مشکلات جدی‌تری را شاهد باشیم. اگر بخواهیم به‌طور خلاصه دلیل درد سیاتیک در بارداری را شرح دهیم، باید بگوییم که تغییرات هورمونی در دوران حاملگی به همراه افزایش وزن جنین از عوامل اصلی بروز مشکلات سیاتیکی هستند که سعی می‌کنیم در این مقاله مفصلاً به بررسی این مشکلات وهمچنین راهکارهای جهت تسکین درد بپردازیم.

تجربه درد سیاتیک در بارداری

یکی از مشکلات دوره حاملگی، درد عصب سیاتیک است که ممکن است برای بسیاری از افراد کلافه کننده و عذاب آور باشد. زنان حامله در قیاس با افراد عادی بیشتر دچار مشکلات دیسک و ستون فقرات و همین‌طور سیاتیک خواهند شد و آن هم معمولا دو علت بیشتر ندارد یکی این‌که تغییرات هورمونی در دوران بارداری در زنان اتفاق خواهد افتاد و دیگری این‌که با رشد نوزاد، وزن مادر نیز به مراتب افزایش پیدا خواهد کرد که این امر موجب فشار زیاد بر روی ستون فقرات و یا فشار بر روی عصب سیاتیک می‌شود.

به جز فشردگی عصب سیاتیک در بارداری، مشکلات دیگری همچون وجود التهاب در مسیر عصب سیاتیک نیز موجب درد و ناراحتی در مادران می‌شود که در چنین شرایطی مراجعه به پزشک ارتوپد امری الزامی است و باید جدی گرفته شود چرا که با افزایش وزن جنین، مشکلات سیاتیک بیشتر و بیشتر خواهد شد. همان‌طور که گفتیم علت دیگر درد عصب سیاتیک در بارداری، تغییرات هورمونی است. در واقع ترشح هورمونی با نام پروژسترون  در این دوران افزایش پیدا خواهد کرد و همین امر باعث ایجاد لخته خون در عروق خواهد شد.

اگر شما جزو افرادی هستید که تجربه درد عصب سیاتیک در زمان بارداری را دارید، به توصیه پزشک می‌توانید چندین کار مختلف برای بهبود درد سیاتیک در بارداری استفاده نمایید  که یکی از آن‌ها انجام حرکات ورزشی مناسب برای ناحیه پایین تنه و پاهاست. علاوه بر این، شما باید همیشه لباس‌های مخصوص و راحتی را بپوشید، طرز صحیح خوابیدن و نشستن را فرا بگیرید، هنگام تکیه دادن از پشتی‌های استاندارد و مناسب استفاده نمایید، ناحیه‌ مورد نظر را به آرامی ماساژ دهید و زمانی که احساس درد دارید، از گرما و یا سرما برای کاهش درد عصب سیاتیک زمان بارداری استفاده کنید.

به جز این مورد، شما با سیاتیک در بارداری، نشانه‌های درد عصب سیاتیک در زمان بارداری، درمان خانگی و پزشکی عصب سیاتیک در حاملگی، درد سیاتیک پای چپ در بارداری و زمان مراجعه به پزشک برای بررسی و درمان مشکلات سیاتیک در دوره بارداری آشنایی کاملی پیدا خواهید کرد.

نشانه‌های درد عصب سیاتیک در بارداری

درد عصب سیاتیک در زمان بارداری نشانه‌های دارد که باید به‌ آن‌ها توجه داشت تا بتوان تشخیص دقیقی از بیماری پیدا کرد. در واقع عصبی که سیاتیک نام دارد، از عصب‌های اصلی در بدن تمامی افراد است که گاهی اوقات زنان باردار بخاطر تغییرات فیزیولوژیک و فشاری که بر روی این عصب قرار می‌گیرد، نشانه‌هایی را شاهد هستند که اغلب با درد و ناراحتی همراه است. یکی از نشانه‌های درد عصب سیاتیک در بارداری، حس درد در قسمت ران است. دردی که در ران احساس می‌شود می‌تواند از ناحیه ران شروع شده و تا بخش پایینی پا ادامه پیدا کند.

بسیاری از مادران در دوره بارداری، به جز درد در ناحیه ران های خود، حس سوزش در پاها را نیز دارند که گاهی با ورم همراه است. این مورد می‌تواند در نقاط مختلفی از پا رخ دهد که جزو نشانه‌های اصلی مشکلات عصبی در دوره بارداری شناخته می‌شود. از نشانه‌های دیگر درد عصب سیاتیکی در دوره بارداری حساسیت و یا تحریک پاهاست. مادرانی که دچار مشکلات سیاتیکی در دوره بارداری می‌شوند گاهی اوقات در قسمتی از پاهای خود دچار حساسیت خواهند شد و حتی گاهی در راه رفتن نیز دچار مشکل می‌شوند.

لازم به ذکر است که نشانه‌های درد عصب سیاتیک زمان بارداری تنها محدود به موارد گفته شده در ناحیه پاها نیست بلکه بسیاری از زنان، تجربه کمردرد دارند به‌گونه‌ای که حتی از انجام امور روزمره خود باز خواهند ماند. به جز تمامی این موارد، زنان باردار چنانچه دچار درد عصب سیاتیک شوند، ممکن است علاوه بر ناحیه پشت کمر، در پهلوها، شکم و یا حتی بازوها احساس ضعف، ناتوانی و درد داشته باشند. از سایر نشانه‌های مشکلات عصب سیاتیک در زمان بارداری احساس سردی در پاها، عدم کنترل برخی از حرکات و گاهی لرزش است.

زنانی که بیشتر از سایرین درد سیاتیک در بارداری را تجربه می‌کنند

در کل زنان به‌خصوص زنان باردار بیشتر از دیگر افراد دچار درد سیاتیک می‌شوند و این معمولا اتفاقی طبیعی است مخصوصا در ماه‌های انتهایی بارداری چرا که وزن نوزاد به حد کافی افزایش پیدا می‌کند و زنان در چنین شرایطی علاوه بر مشکلات سیاتیک، گاهی تورم، ضعف و حساسیت را در نواحی مختلف بدن از جمله پاها را تجربه خواهند کرد. در واقع هر عاملی که موجب فشار و تحریک روی عصب سیاتیک شود، موجب بروز علائمی همچون درد خواهد شد که رشد جنین یکی از موارد اصلی در مادران باردار است.

به جز هورمون پروژسترون که پیش‌تر نیز به آن پرداخته شد و جزو دومین عامل درد سیاتیک در بارداری بود، ترشح و ایجاد تغییراتی در سایر هورمون‌های بدن نیز ممکن است باعث بروز دردهای عصبی سیاتیک شوند. هورمون‌هایی همچون لیپوپروتئین نیز در دوره بارداری مشکلاتی در ناحیه کمر و حتی گردن ایجاد می‌کنند. سوال اصلی این‌جاست که چه زنانی بیشتر از سایرین در معرض دردها و مشکلات سیاتیک هستند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت زنان بارداری که از صندلی مناسب برای نشستن و همین‌طور تخت‌خواب استاندارد برای خوابیدن استفاده نمی‌کنند بیشتر دچار مشکلات عصبی و محدودیت می‌شوند.

زنان باردار در ماه‌های آخر و دوره دوم بارداری با توجه به رشد بیشتر جنین و افزایش وزن نوزاد، باید توجه ویژه‌ای داشته باشند و برخی موارد را رعایت کنند تا دچار درد و مشکلات سیاتیک نشوند. درد سیاتیک در زمان حاملگی را می‌توان با بکارگیری سبک زندگی مناسب و صحیح  مانند راه رفتن درست، نشستن و برخاستن صحیح، رژیم غذایی سالم، ورزش مناسب و اجتناب از فعالیت‌های سنگینی که باعث  فشار بیشتر بر روی عصب سیاتیک می‌شود، کاهش داد یا آن را کنترل و مدیریت کرد.

درمان آسان مشکلات عصب سیاتیک در حاملگی

اگر مشکلات عصب سیاتیک زمان حاملگی در وضعیت نه چندان بدی قرار گرفته باشند، با روش‌های ساده خانگی می‌توان درد و مشکلات بعدی آن را کنترل کرد و نیاز به درمان‌های پیچیده نیست. به این منظور شما می‌توانید با ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی خود از بروز مشکلات حاد عصب سیاتیک بکاهید که شامل کاهش وزن، خوابیدن در وضعیت درست، انجام برخی حرکات سبک ورزشی تحت نظر فیزیوتراپیست، عادت به نشستن درست و مواردی از این قبیل می‌شود. در واقع بانوان باردار باید سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرند تا از فشار سیاتیک کاسته شود.

درمان آسان مشکلات عصب سیاتیک در حاملگی تنها محدود به ایجاد تغییرات در سبک زندگی نیست بلکه می‌توان از برخی تمرینات فیزیکی نیز برای درمان مشکلات عصب سیاتیک در دوره‌های بارداری استفاده کرد. تمریناتی که توسط برخی از پزشکان توصیه شده، شامل انجام دادن تمریناتی است که انعطاف‌پذیری عضلات را بیشتر می‌کنند. به جز این زنان باردار می‌توانند از تمرینات مخصوص شکم و باسن، تمریناتی که باعث تقویت عضلاتی پشتی می‌شدند و حتی ایروبیک استفاده کنند.

مشکلات عصب سیاتیک زمان حاملگی با روش‌های درمانی ساده دیگر برطرف می‌شوند که یکی از آن‌ها ماساژ دادن ناحیه‌ای است که دچار درد شده است. این کار باید به آرامی و با استفاده از روغن‌های طبیعی انجام گیرد. به جز ماساژ، مصرف برخی داروهای آرام‌بخش و ضدالتهاب و برخی مسکن‌ها تحت نظر پزشکان ارتوپد، داشتن استراحت کافی، استفاده از گرمای موضعی جهت کاهش درد و ناراحتی از جمله درمان‌های ساده‌ای هستند که در صورت بروز هرگونه درد عصبی در دوره حاملگی می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید.

درمان پزشکی درد سیاتیک در بارداری

زنان حامله‌ای که با درد سیاتیک در بارداری نزد پزشک ارتوپد می‌روند، در ابتدا پزشک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد تا مطمئن شود درد به‌وجود آمده ناشی از مشکلات سیاتیک است. در این زمینه و برای یافتن علت دقیق درد و مشکلات سیاتیک گاهی از برخی تجهیزات پزشکی نیز استفاده خواهد شد. بعد از این، پزشک ارتوپد با در نظر گرفتن شدت درد و نوع مشکل سیاتیک، توصیه‌هایی به مادران باردار خواهد داشت و در صورت لزوم درمان‌های مختلفی را تجویز خواهد کرد تا از درد سیاتیک در بارداری کاسته شود.

متخصصین ارتوپد معمولا در مراحل اولیه بیماری و برای مشکلات سیاتیک، توصیه به فیزیوتراپی، مصرف برخی داروهای تسکین بخش، انجام دادن ماساژ و یا استفاده از کمپرس می‌کنند که در اکثر مواقع با همین‌ روش‌ها مشکل سیاتیک برطرف خواهد شد اما چنانچه درد سیاتیک در بارداری و مشکلاتی که به دنبال دارد در حالت شدیدی باشد و با روش‌های درمانی ساده همین‌طور مصرف دارو بهبود پیدا نکرده باشد، احتمالا پزشک از روش‌های جراحی استفاده خواهد کرد. جراحی‌ برای رفع درد و مشکل سیاتیک در دوره بارداری امری حساس و پیچیده است و حتما باید توسط پزشکان باتجربه انجام گیرد.

اگر شما جزو زنان باردار هستید و دچار مشکلات سیاتیک شده‌اید به‌گونه‌ای که حتی نمی‌توانید امور عادی روزانه خود را انجام دهید، آرامش خود را حفظ کرده و نزد پزشک ارتوپد بروید تا بررسی‌های لازم انجام گیرد. پس از آن طبق توصیه‌هایی که پزشک برای شما خواهد داشت می‌توانید از بهترین روش‌های درمانی که شامل مصرف دارو، تزریق‌های استروئیدی، فیزیوتراپی، ایجاد تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی و در صورت عدم پاسخ مثبت به تمامی این‌ها جراحی است برای حل مشکل استفاده نمایید.

درد سیاتیک پای چپ در بارداری

بسیاری از زنان تجربه دردهای مختلفی را در دوره بارداری دارند که اغلب باعث نگرانی آن‌ها می‌شود. درد مربوط به سیاتیک پای چپ در دوره حاملگی از آن دسته بیماری‌ها و مشکلات نه چندان جدی و نگران کننده‌ای است که باعث می‌شود زنان احساس درد در پاهای خود مخصوصاً در پای چپ داشته باشند که همگی این‌ها به‌ علت فشاری است که روی عصب سیاتیک قرار دارد. البته لازم به ذکر است درد سیاتیک پای چپ در بارداری فقط به افزایش وزن کودک درون رحم  و فشار بر روی عصب مربوط نمی‌شود بلکه در برخی مواقع ایجاد تغییراتی در ساختار عضلات و استخوان‌ها در دوران حاملگی نیز موجب مشکلات عصب سیاتیک می‌شود.

دردهای مربوط به عصب سیاتیک معمولا به صورت گسترده در بخش‌های مختلفی از بدن ایجاد می‌شوند اما سرمنشأ آن فشاری است که در بخشی از عصب ایجاد شده است. درد سیاتیک معمولا ناحیه کمر و پاها را درگیر می‌کند و زنان باردار بیشتر درد سیاتیک در پای چپ را گزارش می‌دهند که با برداشته شدن فشار عصب بهبود پیدا می‌کند. درد سیاتیک پای چپ در بارداری گاه خفیف است و گاه شدید که در موارد خفیف با مصرف داروهای مخصوص و روش‌های درمانی خانگی بهبود پیدا می‌کند البته گاهی با افزایش وزن کودک، درد سیاتیک در پای چپ افزایش پیدا می‌کند.

درد سیاتیک پای چپ در بارداری گاهی شدت بالایی دارد و افراد علاوه بر درد، احساس بی‌حسی، سوزش و حساسیت می کنند که در چنین شرایطی اقدامات درمانی پزشکی لازم است و باید علت درد پیدا شود. معمولا زنانی که قبلا دچار مشکلات سیاتیک بوده‌اند، بیشتر از سایرین دچار دردهای مرتبط با سیاتیک می‌شوند که یکی از از آن‌ها احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی و درد در نواحی مختلف پای چپ است که می‌تواند ناحیه ران و یا مچ پا را درگیر کرده باشد. در چنین وضعیتی باید فرد سعی کند کمتر راه برود و از انجام کارهایی که فشار مستقیم بر روی عصب سیاتیک وارد می‌کنند و موجب درد پای چپ می‌شود جلوگیری نماید.

چه زمانی برای درد سیاتیک در بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟

مشکلات سیاتیک در بارداری امری شایع و طبیعی است و ممکن است برای برخی از مادران اتفاق بیفتد و جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد چرا که با افزایش وزن کودک و همین‌طور برخی تغییرات هورمونی، درد سیاتیک و حتی مشکلات دیگر دور از انتظار نیست. گاهی شدت درد سیاتیک زمان حاملگی پایین بوده و آزاردهنده نیست که در این شرایط با رعایت برخی موارد و نکات از جمله روش صحیح خوابیدن، طرز صحیح نشستن و بلند شدن، جابجا نکردن لوازم سنگین وزن، داشتن رژیم غذایی مناسب و مصرف برخی داروها می‌توان درد سیاتیکی ایجاد شده را کنترل و مدیریت کرد.

سوال اصلی این‌جاست که چه زمانی برای درد سیاتیک در بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟ در صورتی که شدت درد در هر ناحیه از بدن بالاست و با روش‌های ساده درمانی تسکین پیدا نکرده است این‌جاست که مراجعه به پزشک ارتوپد لازم می‌شود و نباید ساده از کنار آن عبور کرد زیرا فشار عصب سیاتیک ممکن است به مرور مشکلات جدی دیگری به‌وجود بیاورد که گاهی حتی برای نوزاد هم خطرناک است. شایان ذکر است که در دوره بارداری نه فقط دردهای مربوط به سیاتیک بلکه هر درد و هر علائمی جدی باید مهم تلقی شده و برای بررسی علت آن به پزشک متخصص مراجعه شود.

چنانچه در دوره بارداری دچار دردهای سیاتیک شده و علائمی همچون عفونت ادراری، تب، درد شدید، بی‌خوابی، بی‌حسی و یا سایر علائم جدی دیگر شدید، باید مراجعه به پزشک را جدی بگیرید تا مشکلی به‌وجود نیاید. متاسفانه برخی از بانوان در دوره حاملگی وقتی دچار درد و مشکلات جدی سیاتیک می‌شوند، به پزشک مراجعه نکرده و همین مسئله باعث می‌شود که با رشد جنین در طول دوره بارداری، شدت درد و مشکل بیشتر شده و کنترل آن سخت‌تر شود.

سخن آخر

درد سیاتیک در بارداری موضوع اصلی بود که سعی شد در این مبحث مفصلاً مورد بررسی قرار گیرد. به‌طور خلاصه دردهای سیاتیک در دوره بارداری بیشتر به‌خاطر فشار عصبی و برخی تغییرات هورمونی است که برای برخی از مادران رخ می‌دهد و با راه‌کارهای ساده درمانی قابل رفع است. اگر قصد دارید در منزل اقدامات لازم برای کاهش درد سیاتیک در دوره حاملگی انجام دهید، سعی کنید از کمپرس، ماساژ، تمرینات سبک ورزشی و در صورت تایید پزشک از داروهای آرام ‌بخش استفاده کرده و سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرید یعنی درست بخوابید، طرز نشستن را فرا بگیرید، اجسام سنگین را جابجا نکنید. اگر درد سیاتیک در دوره بارداری بالاست، بهترین راه درمان مراجعه کردن به پزشک ارتوپد است تا علت درد شناسایی و روند درمان به بهترین شکل ممکن آغاز شود.

در این مطلب سعی شد علاوه بر تجربه درد سیاتیک در بارداری، نشانه‌های درد عصب سیاتیک در بارداری، زنانی که بیشتر از سایرین درد سیاتیک در بارداری را تجربه می‌کنند، درمان آسان مشکلات عصب سیاتیک در حاملگی، درمان پزشکی درد سیاتیک در دوره بارداری، درد سیاتیک پای چپ مادران در بارداری و همین‌طور زمانی که باید برای درد سیاتیک در دوره بارداری به پزشک مراجعه کنیم پرداخته شود که امیدواریم بهره کافی از آن را برده باشید.