وقتی عضله قفل می‌شود، درد آن به اندازه‌ای شدید است که نفس را در سینه حبس می‌کند! این گرفتگی ساده اگر جدی گرفته نشود، تنها به یک درد گذرا ختم نمی‌شود؛ بلکه در مواردی باعث آسیب‌های شدید عضلانی، پارگی تاندون، التهاب‌های مزمن و حتی فلج دائمی اندام‌ها خواهد شد. بی‌توجهی به درمان اسپاسم عضلانی خطرناک است، زیرا گرفتگی عضله گاهی نشانه‌ی بیماری‌های پنهان در بدن است.
گرفتگی عضلات دلایل مختلفی دارد: کم‌آبی بدن، فشار بیش از حد به عضلات، کمبود مواد معدنی مانند منیزیم و پتاسیم، یا حتی برخی بیماری‌های زمینه‌ای. در چنین شرایطی، شناخت دقیق علت و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله، به‌طور کامل به بررسی علل شایع گرفتگی عضلات، معرفی انواع پماد گرفتگی عضله، و انواع روش‌های خانگی برای درمان این درد آزاردهنده خواهیم پرداخت. همچنین به معرفی دکتر درد عضلانی در تهران می‌پردازیم. با ما باشید.
فهرست مطالب
اسپاسم یا گرفتگی عضله چیست؟
برای بررسی پماد گرفتگی عضلات، ابتدا لازم است اطلاعاتی دربارۀ گرفتگی و اسپاسم عضلانی داشته باشیم. به طورکلی دلیل اصلی آن انقباض عضلانی و ایجاد شدن حرکات ناگهانی و شدید بنا به هر دلیلی در قسمتی از ماهیچه¬ها است. اسپاسم عضلانی معمولاً با درد کلافه‌کننده¬ای همراه است.
پمادهای گرفتگی عضله، نوعی داروی مسکن غیر خوراکی بوده و تنها برای استعمال خارجی است. این کرم با آرام‌سازی التهابات ایجاد شده در کانال¬های عصبی، بافت ماهیچه¬ها و مویرگ¬ها، به تسکین درد گرفتگی عضلات کمک می‌کند.
تمامی پماد¬ها و کرم¬های ضددرد موجود در بازار، از طریق پوست جذب شده و خود را به منطقۀ آسیب‌دیده می-رسانند. امروزه پمادها و کرم¬های بسیار زیادی برای درمان مشکل اسپاسم عضلانی عرضه شده‌اند که هر کدام از آن¬ها، ویژگی منحصر به فرد خود را دارند. کمی پایین¬تر از این قسمت به بررسی کامل پماد گرفتگی عضلات ران، پماد برای درمان گرفتگی عضلات گردن و انواع پماد گرفتگی عضلات زانو پرداخته‌ایم.
انواع پمادهای گرفتگی عضلات ایرانی کدام است؟
از آن جایی که تنوع در انتخاب این پماد بسیار زیاد است، باید آن را با توجه به نوع عارضه¬ و ماهیچۀ درگیر انتخاب کنید. ناگفته نماند که گاهی درد و گرفتگی عضلات به مدت طولانی، نشانه¬ای برای وجود یک مشکل جدی¬تر بوده و نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک متخصص ارتوپد را دارد.
پماد دپی
پماد گرفتگی عضلۀ دپی، توسط شرکت داروسازی پیلتن تولید در بازار عرضه شده است. این پماد با استفاده از بهبود گردش خون در عضلات و گرمادرمانی، به تسکین درد اسپاسم عضلانی کمک می¬کند. برخی از ورزشکاران رشته¬های وزنه‌برداری و بدنسازی، از این پماد برای پیشگیری از این مشکل، قبل از شروع تمرینات ورزشی استفاده می¬کنند. از دیگر فواید کرم ضددرد دپی، می¬توان به قیمت مناسب¬تر نسبت به سایر پماد¬ها اشاره کرد.
کاپسیدین
اگر فردی را می¬شناسید که به دنبال پماد گرفتگی عضلات زانو می¬گردد، پماد کاپسیدین را به او پیشنهاد کنید. این کرم ضددرد یکی از مؤثرترین روش¬ها برای کاهش درد ناشی از بیماری آرتروز، آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت و تسکین درد عضلات اطراف زانو است. یکی از خواص منحصربه‌فرد پماد کاپسیدین، انتقال درد از کانال¬های عصبی و بافت ماهیچه¬ها به نواحی دیگر و در نهایت دفع آن است.
نکته: افرادی که به فلفل، خردل، گوجه و کچاپ حساسیت پوستی دارند، از مصرف این دارو خودداری کنند. پیشنهاد می¬کنیم قبل از شروع مصرف این پماد، مقدار کمی از آن را روی قسمت کوچکی از پوست قرار داده و ماساژ دهید. در صورتی که علائمی مانند: قرمزی، خون‌مردگی، ورم یا هرگونه حساسیت مشاهده کردید، سریعاً آن قسمت را با مقدار زیادی آب ولرم و مواد شوینده شست‌وشو دهید و دیگر از این پماد گرفتگی عضلات استفاده نکنید.
توجه داشته باشید که تا سه ساعت پس از استعمال کرم کاپسیدین، برای پیشگیری از ایجاد هرگونه عوارض احتمالی، استحمام ممنوع است.
رادیان
پماد گرفتگی عضلات رادیان، یکی از محصولاتی است که در کنار تسکین درد گرفتگی عضلات، برای تسکین درد مشکلات مفاصل و مربوط به استخوان¬ها نیز مورد استفاده قرار می¬گیرد. اگر به دنبال یک پماد برای درمان گرفتگی عضلات گردن هستید، این مورد به شما توصیه می¬شود.
برخی از مراجعین ادعا دارند که کرم ضددرد رادیان، یک درمان بسیار مؤثر برای از بین بردن خستگی و کوفتگی عضلات بدن نیز است. برای دریافت بهترین نتیجه از این پماد، پس از استحمام با آب گرم، مقدار مناسبی از آن را روی منطقه آسیب‌دیده ماساژ دهید. این محصول تنها برای استعمال خارجی بوده و از استفاده در نواحی که دچار سوختگی، زخم، بریدگی و عفونت شده است جداً خودداری کنید.
سعی کنید پس از استعمال این کرم، محل مورد نظر را با یک بانداژ داروخانه¬ای پوشانده و به خوبی گرم نگه دارید؛ با این کار میزان بازدهی این محصول را تا چند برابر افزایش داده‌اید. همچنین لازم است بدانید که پماد رادیان از ترکیبات گیاهی: اکالیپتوس، زردچوبه، نعناع فلفلی، کالاندولا، پروپیلن، کامفر، متیل و پروپیل پارابن تشکیل شده است. استفاده از این محصول برای کودکان زیر دوازده سال ممنوع بوده و این پماد را دور از دسترس آن¬ها قرار دهید.
آرتروتیمان
پماد آرتروتیمان توسط شرکت سلامت گستر آرتیمان تولید و به بازار عرضه می¬شود. این پماد برای درمان گرفتگی عضلات گردن، کتف، شانه و سرشانه¬ها مفید است. افرادی که به گیاه رزماری حساسیت یا آلرژی دارند، نباید از این کرم استفاده کنند.
کرم ضددرد آرتروتیمان یکی از بهترین پمادها برای از بین بردن درد¬های ناشی از کانال عصبی محسوب می¬شود. استفاده از این دارو معمولاً سه بار در روز در بین فواصل زمانی هر پنج تا هشت ساعت توصیه می¬شود. زنان باردار و شیرده و همچنین کودکان زیر دوازده سال نیز باید از استعمال این دارو خودداری کنند.
انواع پمادهای گرفتگی عضلات خارجی کدام است؟
از آن جایی که هدف از نوشتن این مقاله، معرفی پماد گرفتگی عضلات است، باید انواع کرم¬های ضددرد خارجی و وارداتی را نیز معرفی و بررسی کنیم. در صورتی که به مدت یک تا شش هفته از پمادها استفاده کردید و همچنان اسپاسم ماهیچه¬ها از بین نرفت یا شدّت یافت، باید در اسرع وقت به پزشک متخصص ارتوپد و کلینیک معتبری برای درمان این مشکل مراجعه کنید.
روماتکس
کرم ضددرد روماتکس (Romatex) از روغن سیاه‌دانه، زنجبیل، رزماری و عرق گیاه همیشه‌بهار تهیه می¬شود. این پماد در دو نسخه تولید داخل و وارداتی در داروخانه¬ها عرضه می¬شود؛ در هنگام خرید به این نکته توجه داشته باشید. اگر شدت گرفتگی در حدی است که دامنۀ حرکتی را محدود کرده، در تهیه و استعمال پماد روماتکس ذره¬ای تردید نداشته باشید.
افرادی که با مشکلات آسم، تنگی نفس، بیماری¬های کبد و کلیوی، دفع ادرار و مثانه، حملات قلبی، مشکلات گوارشی مواجه هستند و همچنین زنان باردار و شیرده باید قبل از شروع استفاده از این پماد، حتماً با پزشک مشورت کنند.
Disaar
پماد گرفتگی عضلات Disaar همانند یک آچار فرانسه برای درمان درد گرفتگی عضلات است. این کرم ضددرد بسیار قوی، توسط کمپانی¬های تایلندی و هندی تولید می¬شود. پماد Disaar در لیست بهترین داروهای موضعی و تسکین درد برای رفع مشکلات مربوط به مفاصل، بافت ماهیچه¬ای، درد فیلۀ کمر، رگ‌به‌رگ شدن زانو و موارد دیگر قرار می¬گیرد. برخی از ورزشکارانی که از این پماد برای درمان درد کشیدگی ماهیچه¬ها استفاده کرده‌اند، به آن لقب آب روی آتش را می¬دهند.
آرنیکا دمولافارر
پماد گرفتگی عضلۀ آرنیکا‌دمولافارر از عصارۀ گیاه آرنیکا، آلوئه ورا، روغن وازلین، گلیسیرین، لانولین، بابونه، رزماری و روغن بادام تشکیل می¬شود. آرنیکا دمو یکی از قدیمی¬ترین و محبوب¬ترین کرم¬ها برای از بین بردن دردهای مربوط به عضلات اطراف زانو، فیله کمر، ساق پا، گردن درد و بازو درد است. یکی از خواص منحصربه‌فرد این پماد، این است که تاکنون عوارض خاصی از مصرف آن به ثبت نرسیده است. با این حال همیشه توصیه داریم که قبل از استفاده از هر دارویی (قرص، کپسول، مسکن، پماد و شربت¬) با پزشک مکالمه داشته باشید.
ساخت پماد گرفتگی عضلات در منزل
برای ساخت پماد گرفتگی عضلات در منزل، باید از روش¬های پیشنهاد شده در طب‌سنتی استفاده کنید. به این منظور در این بخش به بررسی این موارد پرداخته‌ایم:
تسکین درد¬های خفیف
برای درمان دردهای خفیف عضلانی، یک قاشق چای¬خوری عرق نعنا و عرق اکالیپتوس را با یک قاشق چای¬خوری دارچین و روغن کافور به خوبی ترکیب کرده و روزانه سه بار در فواصل زمانی معین، بر روی عضلات آسیب‌دیده ماساژ دهید. طبق مطالعات انجام شده، در 90% از مواقع این ترکیب توانسته در کمتر از دو هفته استفادۀ مداوم، دردهای خفیف و حتی متوسط ناشی از گرفتگی عضلات را درمان کند.
رایحۀ خوب
بسیاری از افراد، به دلیل رایحه و بوی نامطبوع برخی از گیاهان دارویی از مصرف آن¬ها خودداری می¬کنند. اگر شما هم در این دسته قرار دارید، استفاده از این ترکیب و پماد گرفتگی عضلات خانگی را پیشنهاد می¬کنیم. یک قاشق غذاخوری روغن گیاه اسطوخودوس را به پانزده میلی‌گرم جوش شیرین اضافه کرده و این دو ماده را به خوبی باهم مخلوط کنید. سپس یک قاشق چایخوری از جوشانده زنجبیل و گیاه بابونه را به آن اضافه کنید. صبح¬ها پس از بیدار شدن و شب¬ها پیش از خوابیدن، عضلات آسیب‌دیده را با این ترکیب به خوبی ماساژ دهید و سپس با یک پارچۀ تمیز، محل مورد نظر را ببندید.
کاهش ورم
اگر آسیب‌دیدگی و گرفتگی عضلات در حدی است که مقداری ورم نیز مشاهده می¬شود، یک قاشق چایخوری آب‌لیمو ترش را با یک قاشق چایخوری روغن آرنیکا به خوبی ترکیب کنید. مواد معدنی تشکیل‌دهندۀ روغن آرنیکا به کاهش ورم کمک کرده و لیموترش نیز با از بین بردن التهابات ایجاد شده، در درمان گرفتگی عضلات تأثیرگذار است. مقدار مناسبی از محلول به دست آمده را بر روی ورم قرار داده و در صورت امکان، آن ناحیه را با بانداژ داروخانه¬ای ببندید. برای تأثیرگذاری بیشتر، این کار را پس استحمام با آب گرم و خشک کردن بدن انجام دهید.
4 روش¬ خانگی برای درمان گرفتگی عضلات
برای درمان گرفتگی عضلات نیازی نیست که همیشه به دنبال پماد گرفتگی عضلات باشید؛ روش¬های دیگری هم وجود دارند که برای کاهش درد گرفتگی عضلات پیشنهاد می¬شوند. این روش¬ها عبارتند از:
حرکات کششی
ورزش روزانه و انجام حرکات کششی در درمان اسپاسم عضلانی به شدت مؤثر هستند. با یک جستجوی ساده در اینترنت، حرکات کششی مخصوص به عضله¬ای که دچار گرفتگی شده است را بیابید. سعی کنید هر روز به مدت حداقل بیست تا سی دقیقه تمرینات مد نظر را انجام دهید. استحمامی کوتاه مدت با آب گرم به روند درمان این عارضه کمک کرده و بازدهی آن را چند برابر می¬کند.
گرما و سرمادرمانی
دو روش گرما و سرمادرمانی، از سابقۀ بسیار زیادی در درمان مشکلات مربوط به عضلات برخوردار هستند. بهترین روش استفاده از این روش¬ها به این صورت است که؛ از لحظه شروع درد تا گذشتن از 48 ساعت اول، از کمپرس یخ و سرمادرمانی به هر نحوی استفاده کنید. پس از گذشت این مدت، استفاده از کیسۀ آب‌گرم، جکوزی و هر نوع دیگری از گرمادرمانی، در درمان اسپاسم ماهیچه¬ای بسیار مؤثر است.
نوشیدن آب
قبل از اینکه بخواهید به فکر پماد گرفتگی عضلات باشید، به نوشیدن مقدار آب کافی اهمیت بدهید. تحقیقاتی که در سال‌های اخیر در این زمینه انجام شده، نشان داده است که افراد ساکن مناطق گرمسیری و با آب‌وهوای خشک، به دلیل کمبود میزان آب در بدن، بیش¬تر با مشکلات گرفتگی عضلات مواجه می¬شوند. ورزشکاران، افراد سالمند و از همه مهم¬تر افرادی که دخانیات مصرف می¬کنند باید بیش¬تر از بقیه به این موضوع اهمیت بدهند.
مکمل¬ها و مسکن¬ها
برای درمان گرفتگی عضلات در هر نقطه¬ای از بدن با مراجعه به پزشک، اقدام به دریافت رژیم غذایی صحیح کرده و مکمل¬های خوراکی که سرشار از مواد معدنی هستند را دریافت کنید. مصرف ویتامین¬ها و برخی از مواد معدنی همچون: منیزیم، سیلیسیم، کلسیم و فسفات در درمان اسپاسم عضلانی و کاهش میزان درد آن بسیار مؤثر هستند. در صورتی که درد گرفتگی عضلات برای شما غیرقابل‌تحمل و کلافه‌کننده شده است، از مسکن¬های بدون نیاز به تجویز پزشک و موجود در داروخانه¬ها استفاده کنید.
چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کنیم؟
گرفتگی عضلات در اکثر مواقع به دلیل کشیدگی آن¬ها در طی یک فعالیت ورزشی یا کاری ایجاد شده و معمولاً در طی چند روز به طور کامل رفع خواهد شد. توجه داشته باشید که اگر پس از گذشت یک تا دو هفته از شروع اسپاسم عضلانی، این مشکل رفع نشده یا شدت پیدا کرد، احتمال این که این عارضه، هشداری برای یک مشکل جدی¬تر باشد زیاد است و باید در اسرع وقت، به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
پزشک ارتوپد برای تشخیص دقیق و انتخاب بهترین روش درمان گرفتگی عضلات، با پرسیدن سؤالاتی از شما، معاینه را شروع خواهد کرد. در صورت نیاز از فرد بیمار، آزمایش خون خواسته می‌شود. اگر پزشک احتمال شکستگی، دررفتگی و یا موارد مشابه دیگر را بدهد، نیاز به عکس‌برداری از عضلات درگیر و آسیب‌دیده نیز خواهد بود.
پس از آن که تشخیص دقیق علل ایجاد اسپاسم عضلانی مشخص شد، در صورتی که مشکل جدی نباشد، پمادهای گرفتگی عضله، داروهای خوراکی عضله شل‌کُن یا نهایتاً آمپول¬های مخصوص تجویز می‌شود. همچنین پس از انجام معاینات لازم، پزشک معالج نکات بسیار مهمی را درباره وضعیت سلامتی، سبک زندگی و رژیم غذایی به شما خواهد گفت.
به طور کلی هیچ زمانی برای مراجعه به پزشک دیر نیست، امّا اگر مواردی که کمی پایین¬تر به آن¬ها اشاره کردیم را مشاهده کردید، باید هرچه سریع¬تر، فرد مورد نظر را به یک مرکز درمانی برسانید یا با اورژانس تماس بگیرید.
گرفتگی عضلات پس از حوادث
در صورتی که پس از یک تصادف، افتادن از ارتفاع، زمین خوردن، برخورد فیزیکی با یک جسم و موارد مشابه دیگر، اسپاسم عضلانی و از همه بدتر بی‌حسی یک قسمت از اعضای بدن مشاهده شود، احتمال شکستگی و دررفتگی به شدت بالا بوده و باید هر چه سریع¬تر، فرد مورد نظر را به مراکز درمانی برسانید. همچنین به یاد داشته باشید که در چنین مواقعی به هیچ عنوان عضلۀ آسیب‌دیده را تکان ندهید.
گرفتگیِ بی‌دلیل عضله، به همراه درد و سوزش
اگر احساس کردید قسمتی از عضله، بی‌دلیل دچار اسپاسم و گرفتگی شده است، همچنین در محل آسیب‌دیده تورم و کبودی را به همراه درد و سوزش مشاهده کردید، امکان دارد که مورد گزش قرار گرفته باشید. بنابراین هر چه سریع¬تر برای تزریق پادزهر خود را به نزدیک¬ترین درمانگاه برسانید.
گرفتگی عضله و نشانه¬های اورژانسی دیگر
در صورتی که به همراه گرفتگی عضلات، علائم دیگری مانند: افت فشار خون، سرگیجه، حالت تهوع، تاری دید، عدم کنترل تعادل بدن، عدم کنترل ادرار و مدفوع، تب و لرز و تعریق شدید را مشاهده کردید، احتمال یک حملۀ عصبی، قلبی یا مشکلات اورژانسی دیگر وجود دارد. بنابراین هرچه سریع¬تر با اورژانس تماس بگیرید.
سخن پایانی
گرفتگی عضلات موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت یا به تأخیر انداخت. این مشکل در ظاهر ساده، گاهی نشانه‌ای از اختلالات جدی در بدن است و اگر به موقع و اصولی درمان نشود، آسیب‌های طولانی‌مدت به همراه خواهد داشت. استفادۀ خودسرانه از انواع پماد گرفتگی عضله یا روش‌های نادرست خانگی، به جای درمان، موجب تشدید درد، التهاب یا حتی آسیب‌های داخلی به عضله می‌شود. تشخیص علت دقیق گرفتگی و انتخاب روش درمان مناسب، مهم‌ترین گام برای بازگشت به زندگی بدون درد است.
در کلینیک تخصصی ما، بررسی کامل علت گرفتگی عضلات با استفاده از تجهیزات مدرن و توسط کادر درمانی حرفه‌ای انجام می‌گیرد. در این مجموعه، پس از تشخیص دقیق، پمادهای تخصصی و برنامه‌های درمانی متناسب با شرایط بدنی هر فرد ارائه می‌شود. همچنین، مشاورۀ پزشکی و آموزش‌های لازم برای مراقبت‌های خانگی، همه در یک فضای ایمن و مجهز در اختیار شما قرار دارد. اگر به دنبال درمان اصولی، مؤثر و ایمن برای گرفتگی عضلات هستید، همین امروز وقت مشاوره خود را رزرو کنید. آرامش و سلامت عضلات شما، هدف ماست.
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو