برخی ریزفاکتورهای شغلی همچون افرادی که بنا به شغل خود مجبور به خم کردن طولانی مدت گردن خود هستند یا ساعات متمادی جلوی کامپیوتر مینشینند و کمر خود را به شکل غیرطبیعی و خمیده یا چرخیده نگه میدارند (کارمندان، دندانپزشکان، تعمیرکاران و…) ، میتوانند در آینده دچار بروز اختلالات دیسک گردن شوند.
با قرارگیری سر در وضعیت غیرطبیعی در درازمدت رفته رفته فشار روی دیسک زیاد شده و به تدریج و با ضعف عضلات دیسکها مستعد بیرون زدگی میشوند و روی ریشههای عصبی-نخاعی فشار وارد میکنند. هر چند بیرون زدگی دیسک گردن یک روند دژنراتیو است که میتواند باعث انتشار درد و بیحسی و ضعف شانهها، بازو و دست شود.
این ناراحتی و از دست دادن تحرک تأثیر عمدهای بر زندگی شغلی، خانوادگی و کیفیت زندگی فرد دارد. درمان دیسک گردن برای بازگشت فرد به زندگی طبیعی ضروری است. در مقاله حاضر سعی کردیم در خصوص روشهای مختلف درمان دیسک گردن و برخی ورزشها صحبت کنیم.
بدیهی است هرگونه تعلل و یا بیتوجهی به این بیماری میتواند عواقب جدی از جمله جنبههای بیومکانیکی، اختلالات حرکتی، فلج اندام، بی اختیاری ادرار و مدفوع را در پی داشته باشد. مرکز فوق تخصصی ما مفتخر است بواسطه داشتن سالهای تجربه درمانی موفق به کلیه عزیزان خدمات ارزنده ارائه نماید.
روشهای درمان دیسک گردن کدام است؟
ابتدا باید بدانیم که منظور از دیسک گردن درمان بیرون زدگیها و فتق و یا اختلالات دیسک گردن است که میتواند باعث تحریک، التهاب، درد پیشرونده و فشار روی سیستمهای عصبی شود. در مراحل اولیه اصلاح روش زندگی، اصلاح شیوههای نشستن، کار کردن و استفاده از صندلی ارگونومیک قابل تنظیم با شرایط هر شخص، پوزیشن مناسب نشستن پشت میز، انتخاب ارتفاع مناسب صندلی، میز و مونیتور بسیار حائز اهمیت است و میتواند به بهتر شدن وضعیت بیمار کمک کند.
در صورت وجود درد فرد میتواند از ورزش درمانی، فیزیوتراپی، اصلاح ژست بدنی از جمله شانه جلو افتاده و غیره را برای ممانعت از پیشروی اختلالات دیسک گردنی در نظر بگیرند. دیسک گردن میتواند از یک برآمدگی ساده تا بیرون زدگی کامل و انتقال بافت هسته مرکزی به محلی دیگر باشد و بسته به شدت آن در بیماران، درمانهای متفاوتی خواهند داشت.
چنانچه دیسک گردن منجر به التهاب و یا فشار عصب شده باشد، ممکن است پزشک گردنبند طبی یا انجام برخی ورزشها، فیزیوتراپی یا انجام تزریق در اطراف ستون فقرات گردنی همچون تزریق اپیدورال، اوزون و کورتون در محل التهاب را تجویز نماید. در صورت فشار متوالی دیسک به گردن و عصب و خطر بروز آسیب پایدار آن به عصب میتوان جراحی را پیشنهاد داد.
در کل روشهای درمان دیسک گردن به دو صورت غیرجراحی و جراحی صورت میگیرد. درمان غیرجراحی نگهدارنده اولین قدم برای بهبودی است و ممکن است شامل دارو، استراحت، ماساژ، فیزیوتراپی، تمرینات ورزشی خانگی، آب درمانی، مراقبتهای کایروپراکتیک و مدیریت درد باشد.
بیش از 95٪ از مبتلایان دیسک گردن طی شش هفته بهبود مییابند و قادرند به فعالیت طبیعی خود باز گردند. چنانچه درمان نگهدارنده برای شما جواب نداد یا علائم شما بدتر شد، پزشک ممکن است روش درمان با جراحی را به شما توصیه کند.
سطوح مختلف بیرون زدگی دیسک شامل: 1- ورم کردگی دیسک، 2- برآمدگی دیسک، 3- بیرون زدگی دیسک و 4- پارگی دیسک میشود.
درمان دیسک گردن به روش غیرجراحی
- خود مراقبتی: یکی از روشهای درمان دیسک گردن خودمراقبتی است. درد ناشی از بیرون زدگی دیسک گردن در اکثر مواقع با گذشت دو روز بهبود یافته و در عرض 4 تا 6 هفته کاملا رفع میشود. محدود سازی فعالیتها، یخ درمانی یا گرما درمانی و مصرف داروهای تسکین بخش بدون نسخه به بهبودی بیمار کمک میکند.
- دارودرمانی: ممکن است پزشک متخصص برای درمان دیسک گردن داروهای مسکن، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) و استروئیدی شما تجویز کند. گاهی برای بهبود اسپاسمهای عضلانی، پزشک شل کنندههای عضلانی تجویز میکند.
- : داروهایی چون آسپیرین، ناپروکسن، ایبوپروفن و سلکوکسیب ، نمونههایی از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی هستند که برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده میشوند. مسکنهایی چون استامینوفن میتوانند درد را تسکین دهند اما اثرات ضد التهابی داروهای غیر استروئیدی را ندارند. استفاده طولانی مدت از داروهای ضد درد و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ممکن است باعث زخم معده و همچنین مشکلات کلیوی و کبدی شود. ممکن است برای کنترل اسپاسم عضلات، داروهای شلکننده عضلات از جمله متوکاربامول، کاریزوپروادول و سیکلوبنزاپرین تجویز شوند. برای کاهش التهاب و تورم اعصاب آسیب دیده احتمال تجویز استروئید وجود دارد. آنها به صورت دوزهای کاهشی تدریجی طی یک دوره پنج روزه مصرف میشوند. مزیت این دارو آن است که در طی 24 ساعت میتواند درد را تسکین دهد.
- تزریق استروئید: این روش با اشعه ایکس و از طریق فلوئوروسکوپی انجام میشود و شامل تزریق عامل بی حسی و استروئیدها به فضای اپیدورال ستون فقرات است. دارو برای کاهش تورم و التهاب اعصاب در کنار ناحیه دردناک توزیع میشود. حدود 50٪ بیماران پس از تزریق اپیدورال احساس تسکین میکنند، اگرچه نتایج این تسکین درد به طور موقت است. برای دستیابی به اثربخشی کامل این روش درمان دیسک گردن، ممکن است تزریقهای مکرری انجام شود. مدت زمان التیام درد متفاوت بوده و ممکن است هفتهها یا حتی سالها ادامه داشته باشد. تزریقات همراه با فیزیوتراپی و/ یا برنامه تمرینی ورزشی خانگی انجام میشود.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با هدف یاری بیمار در بازگشت فوری به فعالیتهای کامل روزمره و جلوگیری از هر گونه آسیب مجدد است. فیزیوتراپیستها قادرند روشهای صحیح ایستادن، بلند کردن و راه رفتن را به فرد آموزش دهند و برای تقویت و کشش عضلات گردن، شانه و بازو با آنها کار کنند. به علاوه آنها افراد را به انجام تمرینات کششی و افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات و بازوها تشویق میکنند. ورزش کردن و انجام ورزشهای تقویتی عناصر اصلی درمان محسوب میشوند و باید بخشی از تناسب اندام مادام العمر فرد باشند.
- درمانهای جامع نگر: برخی از بیماران طب سوزنی، طب فشاری، یوگا، تغییر در تغذیه/ رژیم غذایی، مدیتیشن و بازخورد زیستی را در کنترل درد و همچنین بهبود سلامت کلی مفید میدانند.
درمان دیسک گردن به روش جراحی
هنگامی که علائم دیسک گردن پیشرفت میکنند و یا با درمانهای غیرجراحی برطرف نشده یا بهبود نمییابند، جراحی میتواند یک گزینه درمانی باشد. عواملی مانند سن بیمار، مدت زمان تداوم مشکل، سایر مشکلات پزشکی، عملهای پیشین گردن و نتیجه مورد انتظار در برنامه ریزی جراحی در نظر گرفته میشوند.
متداولترین روش برای جراحی دیسک گردن، جراحی دیسک قدامی (جلوی گردن) است. در صورت نیاز به رفع فشار برای سایر بیماریها مانند تنگی ستون فقرات، ممکن است روش جراحی دیسک خلفی ( پشت گردن) انجام شود.
- دیسککتومی قدامی گردن و فیوژن (ACDF):در این روش درمان دیسک گردن، جراح یک برش کوچک در جلوی گردن شما ایجاد میکند. عضلات گردن، عروق و اعصاب کار زده میشوند تا مهره استخوانی و دیسک در دسترس قرار گیرند.در این مرحله بخشی از دیسک بیرون زده که بر روی عصب فشار میآورد، برداشته میشود.پس از برداشتن بخش بیرون زده، فضای دیسک ممکن است با پیوند استخوان یا قفسه پر شود تا فیوژن (خشک کردن ستون فقرات) ایجاد شود (شکل 3). فیوژن فرآیند اتصال دو یا چند استخوان است.با گذشت زمان استخوان پیوند زده شده به مهره بالا و پایین متصل میشود و یک قطعه استخوان جامد ایجاد میکند.میتوان برای ایجاد ثبات در هنگام پیوند و احتمالاً تسریع روند پیوند از صفحات و پیچهای فلزی استفاده کرد.
- تعویض دیسک مصنوعی: در این روش درمان دیسک گردن، حین دیسککتومی قدامی، دستگاهی متحرک و تقلید کننده حرکت طبیعی دیسک در فضای مفصل آسیب دیده قرار داده میشود. دیسک مصنوعی حرکت را حفظ میکند، در حالی که فیوژن حرکت را کاهش میدهد. این دیسکهای مصنوعی که از فلز و پلاستیک ساخته شدهاند و شبیه ایمپلنت مفصل ران و زانو هستند. نتایج دیسک مصنوعی با نتایج دیسککتومی دیسک قدامی گردن و فیوژن مشابه است، با این حال تعویض دیسک گردن حرکت را حفظ میکند و شاید از بیماری در سطح مجاور جلوگیری کند ، هر چند این مسئله هنوز در حد یک فرضیه باقی مانده و ثابت نشده است.
- دیسککتومی میکروآندوسکوپیک غیرتهاجمی: جراح یک برش کوچک در پشت گردن ایجاد میکند. از لولههای کوچکی به نام گشادکننده با قابلیت افزایش قطر جهت بزرگ کردن کانال متصل به مهره استفاده میشود. در این روش بخشی از استخوان برداشته میشود تا مشاهده ریشه عصب و دیسک برای جراح آسان شود. جراح از آندوسکوپ یا میکروسکوپ برای برداشتن بیرون زدگی دیسک استفاده میکند. این شیوه نسبت به دیسککتومی سنتی عضله را با آسیب کمتری مواجه میکند.
- دیسککتومی خلفی گردن: در این شیوه از درمان بیرون زدگی دیسک گردن، جراح یک برش 1-2 اینچی در پشت گردن فرد ایجاد میکند. برای دسترسی به دیسک آسیب دیده، ماهیچههای ستون فقرات کالبد شکافی شده و کنار زده میشوند تا مهره استخوانی نمایان شود. بخشی از قوس استخوانی برداشته میشود تا دسترسی به ریشه عصب و فضای دیسک ایجاد شود. در این مرحله بخشی از دیسک بیرون زده که باعث فشرده سازی عصب نخاعی میشود با دقت برداشته میشود. فضاهایی که ریشههای عصبی از طریق آنها از ستون فقرات خارج میشوند معمولاً برای پیشگیری از تحت فشار قرار دادن عصب در آینده پهنتر میشوند.
درمانهای خانگی و مرتبط با سبک زندگی دیسک گردن
علاوه بر درمانهای دارویی و غیرجراحی که پزشک متخصص جهت تسکین درد توصیه میکند، میتوانید از روشهای درمانی ذیل هم بهره ببرید:
سرما یا گرما درمانی: در ابتدا میتوان از کمپرس آب سرد برای تسکین درد و التهاب استفاده کرد. بعد از چند روز احتمالاً برای کسب تسکین و آرامش بیشتر کمپرس آب گرم ترجیح داد میشود.
پرهیز از استراحت زیاد در رختخواب: ماندن طولانی مدت در رختخواب میتواند منجر به سفتی مفاصل و ضعف عضلات شود – این کار میتواند روند بهبودی شما را دچار مشکل نماید. در عوض، ب 30 دقیقه در موقعیت منسب به استراحت بپردازید، و سپس پیاده روی کوتاهی داشته یا برخی امور را انجام دهید. تا حد امکان از انجام فعالیتهایی که تشدید کننده درد خودداری کنید.
فعالیت خود را به آرامی از سر بگیرید: اجازه دهید دردتان تعیین کند چه زمانی فعالیتهایتان را مجدداً از سرگیر بگیرید. اطمینان حاصل کنید که حرکات شما از جمله خم شدن به جلو و بلند کردن اجسام آهسته و کنترل شده باشد.
درمان دیسک گردن با ورزش
یکی از روشهای درمان دیسک گردن و پیشگیری از بیرون زدگی دیسک انجام حرکات ورزشی است. در ادامه به برخی از تمرینات درمانی یا حرکات اصلاحی مفید در این زمینه اشاره میکنیم.
ورزشهای مفید و مناسب جهت درمان بیرون زدگی دیسک گردن شامل ورزش غبغب، غبغب با خم شدن در به صورت نشسته به عقب از ناحیه توراسیک یا سینهای ، انجام غبغب با نزدیک کردن دو کتف از پشت به هم به صورت ایستاده و با انقباض عضله شکم در حالت نشسته میشود.
پیشگیری بهتر از درمان
قطعاً پیشگیری از آسیب به گردن بسیار ضروریتر از درمان دیسک گردن است. انجام اقدامات ذیل به جلوگیری از آسیب دیدگی گردن و بروز دیسک گردن کمک میکند.
انتخاب بالش مناسب: استفاده از بالشهای بیکیفیت میتواند به گردن آسیب بزند. استفاده از بالشتهای طبی مناسب که دارای فومی با کیفیت بالا هستند برای حفظ سلامت شما ضروری است. این بالشها با خطوط سر و گردن شما تنظیم میشوند تا فشار را از روی گردن شما بردارند.
وضعیت مناسب سر در حین مطالعه یا صحبت با موبایل: وضعیت بد بدن قطعا میتواند باعث سفتی گردن، درد یا حتی آسیبدیدگی شود. گردن برای نگه داشتن سر روی تنه فشار زیادی را تحمل میکند. وضعیت ایده آل برای ستون فقرات گردنی قرار گیری سر در وضعیت خنثی یعنی عمود است. به علاوه باید حین مطالعه یا صحبت با موبایل از خم کردن طولانی مدت گردن اجتناب کنید.
نوشیدن آب کافی: دیسکها که همچون مادهای اسفنجی بین مهرههای گردن هستند و از سایش مهرههای روی هم جلوگیری میکنند از آب تشکیل شدهاند. از همین رو ضروری است در طول روز آب کافی بنوشید.
چه زمانی بیرون زدگی دیسک گردن جدی تلقی میشود؟
بسیار نادر است که علائم و نشانههای بیرون زدگی دیسک گردنی به جای تثبیت و بهبودی به صورت خود به خودی ممکن است به تدریج بدتر شود. چنانچه ریشه عصب دیسک گردنی تحت فشار و یا ملتهب باقی بماند، علائمی چون گزگز، بی حسی و / یا ضعف در بازو ممکن است پیشرفت کند.
به طور مشابه، چنانچه نخاع توسط دیست بیرون زده گردن تحت فشار قرار گیرد یا ملتهب شود، ممکن است مشکلاتی مثل راه رفتن، هماهنگی و / یا کاهش کنترل مثانه یا روده بوجود بیاید.وجوداین نوع اختلالات عصبی برای جلوگیری از بدتر شدن یا دائمی و پایدار شدن نیازمند اقدامات فوری پزشکی و مراجعه به متخصصین مجرب جهت درمان است.
بدیهی است عدم درمان به موقع و بیتوجهی به این مشکلات در آینده ممکن است فرد را با مشکلات جدیتری مواجه کند. از سوی دیگر هر گونه اقدام خودسرانه نیز میتواند خطرات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
و کلام آخر
بیرون زدگی دیسک گردن میتواند انواع مختلفی از درد را ایجاد کند و یا هیچ گونه علائمی نداشته باشد. این درد میتواند به صورت درد در گردن، بازو و یا دست بروز کند و یا دردی الکتریکی-مانند باشد که به همان نواحی منتقل میشود. درمان دیسک گردن در اسرع وقت برای اجتناب از بروز مشکلات جدی پایدارضروری است.
در کل، کلیه اجزای نخاع در حین خروج از سر از گردن رد میشوند، از همین رو فشار به نخاع گردنی در مراحل شدید میتواند منجر به بروز آسیبهایی چون فلج 4 اندام، اختلالات شدید احشایی و جنسی را در پی خواهد داشت، از همین رو بسته به شدت بیماری درمان آن متفاوت خواهد بود و از همین جهت حتماً باید با مراجعه به پزشک متخصص انجام شود.
مجموعه تخصصی ما متشکل از گروهی از پزشکان متخصص مجرب و تجهیزات به روز در این حوزه است، چنانچه مشکوک به آسیب به دیسک گردن هستید میتوانید برای تعیین وقت ویزیت با ما تماس بگیرید
جراح و متخصص ارتوپدی – جراحی های فوق تخصصی دست و زانو