علت درد ستون فقرات

موارد مختلفی می‌توانند باعث آسیب به ستون مهره و علت درد ستون فقرات باشند. به دلیل اینکه برخی از دلایل درد ستون فقرات کمر مانند انواع دیسکوپاتی گردن می‌تواند پیش‌رونده باشد، بسیار مهم است که در صورت بروز علائم درد و یا علائم پاراستزی مانند احساس گزگز، بی‌حسی، ضعف، سوزن‌سوزن شدن و … در اندام مرتبط مانند دست‌ها و پاها به‌موقع به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید تا تشخیص و درمان‌های لازم انجام شود. توجه داشته باشید که آسیب‌های ستون فقرات هرچه زودتر تشخیص داده شوند، بدن بهتر به روش‌های درمانی آسان‌تر و غیر جراحی پاسخ می‌دهد و عوارض بیماری نیز کمتر خواهد بود.

علت درد در ستون فقرات کمرچيست؟

دلایل مختلفی برای علت درد در ستون فقرات کمر وجود دارد؛ اما خبر خوب این است که در صورت مراجعه و تشخیص به‌موقع به متخصص ارتوپدی می‌توانید بسیاری از اقدامات را برای جلوگیری یا تسکین درد و علائم بیشتر در ناحیه کمر، گردن و به‌طورکلی تمامی نواحی مرتبط با ستون فقرات انجام دهید. معمولاً درد در ستون مهره در ناحیه کمر و گردن بسیار شایع است و حتی می‌تواند باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره شما شود. گاهی علت درد در ستون فقرات کمر تنها به دلیل فشار کاری زیاد، کشیدگی و رگ به رگ شدن است و آسیب جدی به ستون مهره وارد نشده است؛ اما گاهی نیز علت درد در ستون فقرات کمر و گردن آسیب به ستون مهره است که تفاوت این دو تنها توسط یک متخصص ارتوپدی باتجربه بعد از ارزیابی‌های کامل مشخص می‌شود.
به دلیل اینکه ستون فقرات گردنی و کمری بیشترین وزن بدن را تحمل کرده و کاملاً در حرکات مختلف بدن اعم از خم شدن، پیچش، چرخش و … درگیر است، به‌شدت در معرض خطر فشار بیش‌ازحد است که می‌تواند علت درد ستون فقرات باشد.
از طرفی استفاده بیش‌ازحد از عضلات کمری می‌تواند فیبرهای عضلانی را دچار کشیدگی و یا پارگی کرده و باعث کشیدگی عضلات در ناحیه کمر شود که درد را ایجاد می‌کند. معمولاً این موارد در اثر آسیب‌های ناگهانی یا استفاده بیش‌ازحد و به‌صورت تدریجی ایجاد می‌شوند.
وقتی ستون مهره کمری دچار کشیدگی یا رگ به رگ شدن می‌شود، بافت‌های نرم نیز ملتهب شده و درد را ایجاد خواهند کرد و حتی می‌تواند باعث اسپاسم‌های عضلانی شود. بیشتر این موارد با استفاده از داروها و انجام مراقبت‌های محافظه‌کارانه تحت نظر ارتوپد بهبود پیدا می‌کنند.
اما گاهی علت درد ستون فقرات می‌تواند موارد شدیدتر و جدی‌تری ناشی از آسیب به اکستانسورها (ماهیچه‌های پشت و عضلات گلوتئال)، فلکسورها (عضلات شکمی و ماهیچه‌های ایلیوپسواس)، عضلات مایل یا چرخاننده (عضلات جانبی)، مهره‌ها، دیسک‌ها و … باشد که ممکن است نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر و درمان‌های سخت‌تر مانند جراحی داشته باشد.
این‌ آسیب‌ها معمولاً باعث درد ستون فقراتی است که به بازوها، پاها یا اطراف قفسه سینه از پشت به سمت قفسه سینه تابیده می‌شود. این مقدمه را بیان کردیم تا بیشتر با نوع دردهای ستون مهره آشنا شوید. به‌طورکلی مهم‌ترین موارد علت درد ستون فقرات عبارت‌اند از:

کشیدگی ماهیچه‌ها یا رباط‌ها
بلند کردن مکرر اجسام سنگین آن هم به‌طور ناصحیح یا انجام حرکات ناهنجار ناگهانی می‌تواند باعث ایجاد فشار بیش‌ازحد بر عضلات پشت و رباط‌های ستون مهره شود. اگر در شرایط بدنی نامناسبی باشید، این فشار مداوم روی کمر می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی شده و علت درد ستون فقرات باشد.

برآمدگی یا پارگی دیسک‌ها
دیسک‌ها به‌عنوان بالشتک‌هایی هستند که بین مهره‌های ستون فقرات قرار می‌گیرند تا ضربه‌ها را جذب کرده و به حرکت راحت‌تر ستون فقرات کمک کنند. مواد نرم و ژله مانند داخل دیسک می‌توانند در اثر افزایش سن به‌مرور و یا در اثر حوادثی مانند ضربات سخت در تصادفات دچار به بیرون نشت کرده و روی عصب‌های مجاور دیسک‌ها فشار بیاورند؛
بنابراین می‌توان فتق دیسک یا پارگی دیسک را مهم‌ترین علت درد ستون فقرات چه در ناحیه گردنی و چه در ناحیه کمری دانست. بااین‌حال، ممکن است در برخی از افراد مبتلا به دیسک گردن یا دیسک کمر در حالت خفیف علائمی بروز نکند.

آرتروز
استئوآرتریت یا آرتروز یکی از انواع آرتریت است که می‌تواند مفاصل را تحت تأثیر قرار دهد. در برخی موارد، آرتریت در ستون مهره منجر به باریک شدن فضای اطراف نخاع شده و وضعیتی به نام تنگی کانال نخاعی را ایجاد می‌کند. این تنگی کانال نخاعی باعث ایجاد فشار بر روی عصب‌های عبوری شده و درنتیجه می‌تواند علت درد ستون فقرات و سایر علائم آسیب‌های عصبی مانند بی‌حسی، ضعف، گزگز، مورمور شدن و … باشد.

پوکی استخوان
پوکی استخوان یکی از بیماری‌های شایع است که به‌تدریج در برخی افراد با افزایش سن خودش را بروز می‌دهد. البته لازم به ذکر است که پوکی استخوان خودش از علل ایجاد درد نیست بلکه پوکی استخوان اگر علامت‌ دار شود با شکستگی‌های پاتولوژیک همراه خواهد بود که این شکستگی‌ها بر حسب ویژگی و مکانشان می‌توانند سایر نشانه‌ها را سبب بشوند.
افراد مبتلا به این بیماری دارای استخوان‌هایی متخلخل و شکننده هستند. ازآنجایی‌که جنس مهره‌های ستون مهره نیز از استخوان است، ستون مهره هم درگیر این بیماری شده و احتمال اینکه علت درد ستون فقرات مواردی مانند تحلیل و پوکی استخوان باشد، وجود دارد.

انحراف ستون مهره
انحراف ستون مهره از دیگر دلایل درد در ناحیه ستون مهره است و معمولاً این انحراف که به آن اسکولیوز نیز گفته می‌شود، در صورت تشدید و عدم درمان به‌موقع می‌تواند دردهای ستون مهره را ایجاد کند. علت این دردها معمولاً این است که بیومکانیک ستون مهره برای انتقال صحیح نیروهای وارد شده به ستون مهره به هم می‌خورد و درنتیجه توزیع نیرو به‌صورت متوازن انجام نمی‌شود. به همین دلیل فشار زیادی وارد شده و درد در ستون مهره ایجاد خواهد شد.

چه مواردی می تواند آسيب‌ها و علت درد ستون فقرات در نوجوانان را تشديد کند؟

هرکسی ممکن است دچار درد ستون مهره شود، حتی کودکان و نوجوانان ممکن است در اثر انجام برخی فعالیت‌های ورزشی و یا آسیب در تصادفات دچار درد ستون مهره شوند. برخی از عوامل نیز خطر ابتلا به درد ستون مهره را بیشتر می‌کنند که عبارت‌اند از:

سن
آسیب‌های احتمالی که می‌تواند ستون مهره را درگیر کند از سنین بالای 30 سال بخصوص در صورت عدم انجام حرکات بدن به‌طور صحیح مانند بلند کردن اجسام سنگین افزایش می‌یابد.

عدم تحرک و ورزش کافی
عدم انجام ورزش یا تحرک کافی به‌مرور باعث ضعف عضلات در پشت و شکم شده که می‌تواند فشار زیادی بر دیسک‌ها وارد کرده و منجر به کمردرد شود.

اضافه‌وزن
همان‌طورکه گفتیم ستون مهره بیشترین وزن بدن را تحمل می‌کند. حال درصورتی‌که مبتلا به چاقی یا اضافه‌وزن باشید، فشار بیشتر شده و احتمال آسیب‌های ستون مهره نیز افزایش می‌یابد.

ابتلا به برخی از بیماری‌ها
برخی از انواع آرتریت، عفونت و سرطان‌ها و یا تومورهای استخوانی می‌توانند علت درد ستون فقرات و تشدید علائم آن باشند.

شرایط روانی
افرادی که ازنظر شرایط روانی در وضعیت خوبی نیستند و دچار استرس‌های زیاد و یا افسردگی درمان ‌نشده هستند، بیشتر در معرض آسیب‌های درد ستون مهره قرار می‌گیرند.

سیگار کشیدن
میزان آسیب‌های ستون مهره در افراد سیگاری بیشتر است؛ زیرا سیگار کشیدن خون‌رسانی به ستون مهره را کاهش داده و خطر پوکی استخوان را افزایش خواهد داد. به‌علاوه افراد سیگاری به دلیل اینکه زیاد سرفه می‌کنند، فشار بیشتری به ستون مهره خود وارد کرده و زودتر دچار فتق دیسک می‌شوند.

 

علائم آسيب به ستون فقرات

همان‌طورکه در ابتدا نیز به آن اشاره کردیم، بسیار مهم است که در صورت بروز علائم آسیب به دیسک کمر به‌موقع به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید تا زودتر علت آن مشخص ‌شده و درمان‌های لازم انجام شود؛ زیرا معمولاً در مراحل ابتدایی بدن به‌خوبی به روش‌های غیر جراحی آسان جواب می‌دهد و بهتر می‌توان بیماری را کنترل کرد؛ اما درصورتی‌که بیماری و علائم پیشرفت کنند و شما در پیگیری درمان سهل‌انگاری کنید ممکن است انجام روش‌های پرخطر مانند جراحی اجتناب‌ناپذیر باشد.
اولین علائم آسیب به ستون مهره درد در ناحیه آسیب‌دیده است که معمولاً بافت نرم مرکزی یا پارانخاعی را درگیر نمی‌کند و علائم پاراستزی مانند ضعف، بی‌حسی و … ایجاد نمی‌شود؛ اما درصورتی‌که آسیب ستون مهره پیشرفت کرده و باعث درگیر کردن اعصاب شود، ممکن است علائم دیگری مانند علائم پاراستزی را نیز در کنار درد ایجاد نماید. به‌طورکلی علائم آسیب و وجود مشکل در ستون مهره عبارت‌اند از:

• سفتی در ناحیه کمر که باعث محدود کردن دامنه حرکتی می‌شود و بعد از چند روز بهبود پیدا نمی‌کند.
• ناتوانی در حفظ وضعیت طبیعی بدن به دلیل درد یا اسپاسم و سفتی
• اسپاسم عضلانی که ممکن است تنها در حالت فعالیت و یا حتی در حالت استراحت ایجاد شود.
• دردی که بیش از 10 الی 14 روز ادامه دارد.
• از دست دادن قابل‌توجه عملکرد حرکتی مانند توانایی راه رفتن روی نوک پا یا پاشنه پا

نحوه تشخيص علت درد ستون فقرات

برای تشخیص علت درد ستون فقرات که معمولاً خود را به‌صورت دردهای کمری و گردنی نشان می‌دهد، باید در ابتدا به یک متخصص ارتوپدی خوب و باتجربه مراجعه کنید. متخصص بعد از گرفتن سوابق پزشکی شما و معاینات فیزیکی لازم برخی از تست‌ها اعم از اشعه ایکس، ام آر آی، سی‌تی‌اسکن و … را تجویز می‌کند تا بتواند تشخیص نهایی را اعلام کرده و بهترین درمان را ارائه دهد.

سخن آخر

ستون مهره یکی از مهم‌ترین اجزا و به عبارتی ستون کل بدن است که آسیب و درد در آن می‌تواند بر بسیاری از حرکات بدن اعم از خم شدن، چرخش، توانایی بلند کردن وسایل، انجام حرکات ورزشی و … تأثیر منفی
بگذارد.
از طرفی آسیب‌های ایجادشده در ستون مهره معمولاً پیش‌رونده هستند؛ بنابراین بسیار مهم است که در صورت بروز علائم آسیب به ستون مهره که بعد از چند روز بهبود پیدا نکردند، در اسرع وقت به متخصص ارتوپدی در یک مجموعه ارتوپدی مجهز مانند مجموعه ما مراجعه نمایید. جهت گرفتن نوبت می‌توانید از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.